The Antiquities of Athens. Volume the First

Εξωτερική εμφάνιση και εικονογράφηση

Το σπάνιο βιβλίο The Antiquities of Athens. Volume the First (Οι αρχαιότητες της Αθήνας. Τόμος 1ος) έχει διαστάσεις 37 εκ. (πλάτος) x 52 εκ. (ύψος). Έχει σκληρόδετο εξώφυλλο με διακοσμήσεις και βρίσκεται σε εξαιρετική κατάσταση.

Περιλαμβάνει ακριβή σχέδια και εικόνες των αρχαιοτήτων της Αθήνας κατά τον 18ο αιώνα. Κάθε μνημείο συνοδεύεται από λεπτομερείς επεξηγήσεις, χαρακτικό με πανοραμική άποψη, όψεις και τομές, καθώς και σχέδια με λεπτομέρειες των αρχιτεκτονικών του τμημάτων.

Μια ιστορική περιγραφή των μνημείων

Το βιβλίο είναι μια ιστορική αρχαιολογική περιηγητική περιγραφή των Βρετανών James Stuart και Nicholas Revett.

Το πόνημά τους θεωρείται επάξια το πιο εμβληματικό έργο της εποχής του γύρω από την αρχαία ελληνική αρχιτεκτονική. Το βιβλίο αυτό ουσιαστικά αναβίωσε όλο το ενδιαφέρον για την κλασική Ελλάδα.

Η Βιβλιοθήκη της Alpha Bank κατέχει επίσης τον τόμο 2 και τον τόμο 3 του έργου.

Μια έκδοση γεμάτη θησαυρούς

Στον 1ο τόμο του έργου The Antiquities of Athens παρουσιάζονται μνημεία της πόλης των Αθηνών:

• Η Πύλη της Αρχηγέτιδος Αθηνάς (Παζαρόπορτα) στην είσοδο της Ρωμαϊκής Αγοράς.
• Ο ναός της Αγροτέρας Αρτέμιδος (Παναγία στην Πέτρα) στις όχθες του Ιλισσού στο σημερινό Μετς.
• Το Ρολόι του Ανδρονίκου Κηρρύστου (Πύργος των Αέρηδων) στην Πλάκα.
• Το Χορηγικό Μνημείο του Λυσικράτη (Φανάρι του Διογένη) στην Πλάκα.
• Η Βιβλιοθήκη του Αδριανού στο Μοναστηράκι.

Ο 1ος τόμος περιλαμβάνει επίσης αναλυτική εισαγωγή για τους συγγραφείς, καθώς και τη φιλοσοφία του δύσκολου και πρωτοποριακού αυτού πονήματος.

Μια δημιουργική συνεργασία

Ο αρχιτέκτονας και ζωγράφος James Stuart (1713-1788) άρχισε να ζωγραφίζει από πολύ νεαρή ηλικία. Κέρδισε βραβεία και υποτροφίες, αλλά παράλληλα έκανε διάφορες περίεργες εργασίες για να επιβιώσει.

Ο αρχιτέκτονας και σχεδιαστής Nicholas Revett (1720-1804) συνάντησε τον Stuart το 1742. Τον Απρίλιο του 1748, μετά από μια εκδρομή πεζοπορίας στη Νάπολη, σχεδίασαν την πρόταση για την έκδοση μιας ακριβούς περιγραφής των αρχαιοτήτων της Αθήνας. Την πρόταση χρηματοδότησε η Society of Dilettanti (Εταιρεία των Ενθουσιωδών) στη Ρώμη.

Οι 2 αρχιτέκτονες και ζωγράφοι έφτασαν στην Ελλάδα το φθινόπωρο του 1751 και έμειναν για περίπου 3 χρόνια. Δούλεψαν κυρίως στην Αττική, την Κόρινθο, τη Θεσσαλονίκη και τους Δελφούς. Έκαναν όλη τη δουλειά επιτόπου: Ο Revett μετρούσε τα μνημεία και ο Stuart έκανε τα σχέδια.

Απεικόνισαν τα πάντα με μεγάλη ακρίβεια, ενώ δεν δίστασαν να κάνουν ακόμα και αυτοσχέδιες ανασκαφές. Σχεδίασαν επίσης ανθρώπινες μορφές στο φυσικό τους περιβάλλον.

Το αντίπαλο δέος

Οι 2 Βρετανοί James Stuart και Nicholas Revett ήταν αντίπαλοι του Γάλλου ιστορικού και περιηγητή Julien-David Le Roy, που μελετούσε την ίδια περίοδο τις αρχαιότητες της Ελλάδας. Μάλιστα, ο Le Roy κατόρθωσε να εκδώσει το δικό του βιβλίο με τίτλο Les ruines les plus beaux de la Grèce 4 χρόνια νωρίτερα από τους Βρετανούς.

O Stuart και o Revett άσκησαν έντονη κριτική στο βιβλίο του Le Roy. Θεωρούσαν ότι οι απεικονίσεις του ήταν ανακριβείς και πρόχειρες. Εξάλλου, οι ίδιοι είχαν παραμείνει στην Ελλάδα περίπου 3 χρόνια, ενώ ο Le Roy μόλις 3 μήνες.

Με την πλώρη στον ελληνισμό

Ο περιηγητισμός αποδείχτηκε θεμελιώδης τάση για τη συγκρότηση της νεότερης Ελλάδας. Ο ελληνισμός, πέρα από πεδίο φιλολογικής και φιλοσοφικής έρευνας, έγινε το μέσο αναβίωσης του παρελθόντος. Σε αυτό συνέβαλαν:

• Τα ταξίδια στην Ελλάδα που γίνονταν με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα.
• Οι αρχαιολογικές ανακαλύψεις που συνεχώς πλήθαιναν.
• Η αναζήτηση μιας πιο ουσιαστικής και περισσότερο συναισθηματικής σχέσης με το ελληνικό παρόν και παρελθόν.

Ταξιδιώτες του χρόνου

Η τριμερής αλυσίδα παρελθόν-παρόν-μέλλον είναι πολύ σημαντική για την ερμηνεία των περιηγητικών κειμένων. Στα ταξιδιωτικά κείμενα μπορεί κανείς να διακρίνει:

• Το παρόν του παρελθόντος, στις περιγραφές των αρχαίων μνημείων που στέκουν στον χώρο και τον χρόνο και γίνονται αφορμή ιστορικών αναφορών ή φανταστικών αναπαραστάσεων της ιστορικής πραγματικότητας.
• Το παρόν του παρόντος, στις περιγραφές του φυσικού χώρου, των ανθρώπων και της καθημερινότητας του ταξιδιού.
• Το παρόν του μέλλοντος, στις εκκλήσεις για απελευθέρωση, εθνική συγκρότηση ή πνευματική ανάταση, ανάλογα με τον ταξιδιώτη και τον χρόνο που πραγματοποιούνταν το ταξίδι.

Η Συλλογή Σπάνιων Βιβλίων της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό.

Μπορείτε ωστόσο να επισκέπτεστε τις υπόλοιπες συλλογές της Βιβλιοθήκης της Alpha Bank.