Συμμετοχή στην έκθεση «Από τον Νότο στον Βορρά. Αποικίες των Κυκλάδων στο βόρειο Αιγαίο»

Η Νομισματική Συλλογή της Alpha Bank συμμετέχει στην έκθεση «Από τον Νότο στον Βορρά. Αποικίες των Κυκλάδων στο βόρειο Αιγαίο», με δανεισμό 4 αρχαίων νομισμάτων:

• Αργυρό δίδραχμο Άνδρου, 250-200 π.Χ. Στην εμπρόσθια όψη απεικονίζεται κεφαλή Διονύσου. Στην οπίσθια, ο Διόνυσος με έναν κάνθαρο κάνει σπονδές σε τρίποδα και κρατάει θύρσο. Υπάρχει και η επιγραφή «ΑΝΔΡΙΩΝ».
• Χάλκινο νόμισμα Άνδρου, 4ος-3ος αιώνας π.Χ. Στην εμπρόσθια όψη απεικονίζεται η γενειοφόρος κεφαλή του θεού Διονύσου. Στην οπίσθια, κάνθαρος και διαβάζουμε τα αρχικά Α και Ν.
• Αργυρή δραχμή Πάρου, 490-480 π.Χ. Στην εμπρόσθια όψη απεικονίζεται ένα αιγοειδές που γονατίζει και στην οπίσθια υπάρχει ένα έγκοιλο τετράγωνο.
• Αργυρός στατήρας Θάσου, 463 π.Χ. Στην εμπρόσθια όψη απεικονίζεται Σειληνός που αρπάζει Μαινάδα, η οποία σηκώνει το χέρι της σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Στην οπίσθια όψη υπάρχει ένα έγκοιλο τετράγωνο.

Και τα 4 νομίσματα αναφέρονται στην έκδοση της Alpha Bank Ταξίδι στα νησιά. Νομισματικές μαρτυρίες.

Στόχοι της έκθεσης

Η έκθεση επικεντρώνεται στο φαινόμενο του αποικισμού του βορείου Αιγαίου από τους Κυκλαδίτες, λίγο πριν τα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ. Στόχος της εκθεσιακής αφήγησης ήταν να διερευνηθούν:

• Τα αίτια, οι συνθήκες και τα κίνητρα του αποικιακού ρεύματος από την Πάρο και την Άνδρο στο βόρειο Αιγαίο.
• Τα ιδιαίτερα και τα κοινά χαρακτηριστικά των μητροπόλεων και των αποικιών τους.
• Η συμβολή των θαλάσσιων δρόμων στη διαμόρφωση πολιτιστικών και εμπορικών δικτύων στον αιγαιακό χώρο και ευρύτερα.
• Η επαφή και η αλληλεπίδραση των αυτοχθόνων πληθυσμών με τους αποίκους.
• Οι απαρχές της διαμόρφωσης της κοινής ελληνικής πολιτιστικής παράδοσης.

3 σημαντικά νησιά

Η Άνδρος κατοικήθηκε τον 8ο αιώνα π.Χ. από Ίωνες που ίδρυσαν μια πόλη ομώνυμη της νήσου. Οι κάτοικοι της Άνδρου ευημερούσαν από το εμπόριο οίνου και υπήρχε ετήσια εορτή προς τιμήν του Διονύσου. Η νομισματοκοπία στην Άνδρο άρχισε σχετικά αργά σε σχέση με τα υπόλοιπα νησιά των Κυκλάδων, περί τα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. και περιλάμβανε μικρές αργυρές υποδιαιρέσεις. Μόλις στα μέσα του 3ου αιώνα π.Χ. κυκλοφόρησαν τα αργυρά δίδραχμα με την απεικόνιση του Διονύσου και στις 2 πλευρές.

Η Πάρος είχε αξιοσημείωτη οικονομική άνθιση κατά την αρχαϊκή και πρώιμη κλασική περίοδο, καθώς εξέδωσε πλούσιες σειρές αργυρών νομισμάτων μεγάλων υποδιαιρέσεων. Ο κύριος εικονογραφικός τύπος των παριανών νομισμάτων, από την αρχή της νομισματοκοπίας της (περ. 530 π.Χ.), είναι ο τράγος. Ο Σιμωνίδης ο Κείος τον μνημονεύει σε ένα επίγραμμά του, όταν αναφέρει ότι το άγαλμα της Αρτέμιδος, έργο του γλύπτη Αρκεσιλάου, κόστισε 200 παριανές δραχμές που φέρουν ως επίσημα έναν τράγο (Διογένης Λαέρτιος, Βίοι φιλοσόφων Δ΄, 45). Στις πρώτες εκδόσεις της νήσου το αιγοειδές χαράσσεται στην εμπρόσθια όψη, ενώ στις μεταγενέστερες, στην οπίσθια.

Η Θάσος, λόγω της ύπαρξης πλούσιων μεταλλείων, είχε πολύ πλούσια νομισματοκοπία, που ξεκίνησε τις τελευταίες δεκαετίες του 6ου αιώνα π.Χ. Στις πρώτες αργυρές εκδόσεις, η εικονογραφία πήγαζε από τον κύκλο του Διονύσου. Ο Σειληνός, που η εικόνα του κοσμούσε τη νότια πύλη της πόλης, και η νύμφη που διαμαρτύρεται στην αγκαλιά του σφράγιζαν τους στατήρες που κόπηκαν τον 5ο αιώνα π.Χ.

Συμμετοχές από άλλα μουσεία και ιδρύματα

Στην έκθεση συμμετέχουν επίσης οι Εφορείες Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Χαλκιδικής και Αγίου Όρους, Σερρών, Καβάλας-Θάσου, και το Μουσείο Εκμαγείων Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Δίγλωσσος κατάλογος

Με την ευκαιρία της έκθεσης κυκλοφόρησε κατάλογος στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα.