Έκθεση «ΓΥΝΑΙΚΕΣ. Ελληνίδες Δημιουργοί στη Συλλογή της Alpha Bank»

46 έργα από 41 καλλιτέχνιδες

Στην έκθεση «ΓΥΝΑΙΚΕΣ. Ελληνίδες Δημιουργοί στη Συλλογή της Alpha Bank» εκτίθενται 46 αντιπροσωπευτικά έργα 41 Ελληνίδων καλλιτέχνιδων από τις συνολικά 145 που εκπροσωπούνται στη Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank. Μέσα από αυτά, ξεδιπλώνεται η ενδιαφέρουσα διαδρομή των γυναικών δημιουργών στην Ελλάδα από τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν αρχίζουν να διεκδικούν με τόλμη τη θέση τους στον καλλιτεχνικό κόσμο, έως την αυγή του 21ου αιώνα.

Στόχος της έκθεσης είναι να αναδείξει τη συνεισφορά των γυναικών σε κάθε πτυχή της καλλιτεχνικής δημιουργίας, παρά τα εμπόδια και τις διακρίσεις που αντιμετώπισαν διαχρονικά.

Τα πρώτα καλλιτεχνικά βήματα τον 19ο αιώνα

Για αιώνες η ενασχόληση των γυναικών με την τέχνη ήταν κυρίως ερασιτεχνική. Τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα, όταν έγιναν δεκτές οι πρώτες γυναίκες στην έως τότε ανδροκρατούμενη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας.

Με επαγγελματική πλέον καλλιτεχνική κατάρτιση, οι γυναίκες δημιουργοί διεκδίκησαν σύντομα βήμα στη δημόσια σφαίρα. Μέσα στις επόμενες δεκαετίες, δεν δίστασαν να πειραματιστούν με νέα μέσα και τεχνικές, ενώ παράλληλα κατέκτησαν σημαντικές θέσεις σε κορυφαίους καλλιτεχνικούς θεσμούς και στην εκπαίδευση.

Οι σύγχρονες προκλήσεις

Η νέα χιλιετία έφερε νέες προκλήσεις για τις γυναίκες δημιουργούς, οι οποίες κλήθηκαν να διαδραματίσουν πολλαπλούς και συχνά αντικρουόμενους ρόλους. Παρ’ όλα αυτά, δεν έπαψαν να πειραματίζονται. Γυναίκες ζωγράφοι πέρασαν από την αναπαράσταση στην αφαίρεση, χαράκτριες άρχισαν να χρησιμοποιούν νέα μέσα πλάι στις παραδοσιακές τεχνικές, ενώ άλλες δημιουργοί στράφηκαν στη γλυπτική και τις κατασκευές, και συνέβαλαν καθοριστικά στη διαμόρφωση και την εξέλιξή τους.

Σήμερα, με τη ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, γυναίκες δημιουργοί αναζητούν διαρκώς νέες μορφές έκφρασης, με αποτέλεσμα την ανανέωση και τον εμπλουτισμό της εικαστικής γλώσσας, αλλά και τη δημιουργία πρωτότυπων έργων με ποικίλες τεχνικές και θεματικές.

5 θεματικές ενότητες

Η έκθεση είναι οργανωμένη σε 5 θεματικές ενότητες. Στόχος δεν είναι να γίνει απλά μια γραμμική επισκόπηση ατομικών περιπτώσεων σε μια τεχνητή χρονική ακολουθία. Αντίθετα, μέσα από αυτή την οργάνωση, επιδιώκεται τα επιτεύγματα των γυναικών δημιουργών να ενταχθούν στο ευρύτερο πλαίσιο των εκπαιδευτικών, κοινωνικών και πολιτικών κατακτήσεων της εκάστοτε εποχής.

Οι ενότητες φιλοξενούνται σε 4 αίθουσες του 2ου ορόφου του Μουσείου Χαρτονομισμάτων Ιονικής Τραπέζης:

• 1η αίθουσα: Η γυναίκα στον χώρο της τέχνης – Τα πρώτα βήματα (τέλη 19ου – αρχές 20ού αιώνα)
  Παρουσιάζονται έργα γυναικών που έκαναν τα πρώτα δυναμικά βήματα στη ζωγραφική, τη χαρακτική και τη φωτογραφία ως επαγγελματίες δημιουργοί στα τέλη του 19ου αιώνα και έως τις αρχές του 20ού: Ελένη Προσαλέντη, Θάλεια Φλωρά-Καραβία, Αθηνά Ταρσούλη, Αγλαΐα Παπά, Ευρυδίκη Κωστοπούλου, Χαρίκλεια Αλεξανδρίδου-Στεφανοπούλου, Κούλα Μπεκιάρη, Ισαβέλλα Χαρμπούρη, Ίρα Οικονομίδου, Ρέα Λεονταρίτου, Nelly’s.
  
  
• 2η αίθουσα: Ζωγραφική – Από την αναπαράσταση στην αφαίρεση
  Το κοινό ανακαλύπτει έργα γυναικών εικαστικών που κατά το 2ο μισό του 20ού αιώνα και τις αρχές του 21ου εδραίωσαν την παρουσία τους στη ζωγραφική, εξελίχθηκαν και τόλμησαν να πειραματιστούν πέρα από τα στενά όρια της παραστατικότητας και να στραφούν προς την αφαίρεση: Ζενίκα Πετρούτση, Δάφνη Κωστοπούλου, Άννυ Κωστοπούλου, Μαρία Ρουσέα, Χρύσα Ρωμανού, Νίκη Καναγκίνη, Όπυ Ζούνη, Βάνα Ξένου, Μαριγώ Κάσση, Ειρήνη Γκόνου.
  
  
• 3η αίθουσα: Χαρακτική – Παραδοσιακές τεχνικές και πειραματισμός με νέα μέσα, Γλυπτική
  Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται σε χαρακτικά έργα που καταδεικνύουν τη γυναικεία ματιά και συνεισφορά στις ποικίλες μορφές της έντυπης τέχνης. Περιλαμβάνονται έργα των: Βάσω Κατράκη, Έλλη Μουρέλου-Ορφανού, Ζιζή Μακρή, Λουκία Μαγγιώρου, Λουΐζα Μοντεσάντου, Ίρις Δρακούλη, Μαριόρα Εξαρχοπούλου, Ρένα Τζολάκη, Τόνια Νικολαΐδη, Βίκυ Τσαλαματά, Άρια Κομιανού και Ντίνα Κώτσιου. Στον ίδιο χώρο, παρουσιάζονται και 2 έργα της διεθνούς φήμης Ελληνοαμερικανίδας γλύπτριας Chryssa.
  
  
• 4η αίθουσα: Σύγχρονη τέχνη – Ανανέωση του εικαστικού χώρου
  Εκτίθενται έργα που εκφράζουν τις σύγχρονες αναζητήσεις και τάσεις, όπως διαμορφώνονται μέσα στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα. Περιλαμβάνονται έργα των: Ναταλία-Αικατερίνη Κερκύρα, Δάφνη Κωστοπούλου, Τζίνα Δελασσούδα, Αριστέα Χαρωνίτη, Πέννυ Γκέκα, Νατάσα Πουλαντζά και Αλεξάνδρα Κυρίτση.

Η ιστορία της Συλλογής Έργων Τέχνης της Alpha Bank

Σε ξεχωριστή αίθουσα παρουσιάζεται για πρώτη φορά η ιστορία της Συλλογής Έργων Τέχνης της Alpha Bank, μέσα από ένα χρονολόγιο και ένα σύντομο βίντεο.

Εφαρμογή σχεδιασμένη ειδικά για την έκθεση

Με την ψηφιακή εφαρμογή, που σχεδιάστηκε ειδικά για τις ανάγκες της έκθεσης, το κοινό έχει τη δυνατότητα να μάθει περισσότερες πληροφορίες για καθεμία από τις 41 γυναίκες δημιουργούς, αλλά και να δει το σύνολο των έργων τους που υπάρχουν στη Συλλογή.

Επιμέλεια και συντελεστές της έκθεσης

• Συντονισμός: Δρ Δήμητρα Τσαγκάρη
• Επιστημονική επιμέλεια – Κείμενα: Δρ Δέσποινα Τσούργιαννη, Γεωργία Μάζη (MA)
• Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός: Χαρά Μαραντίδου, mulo creative lab
• Σχεδιασμός εκδόσεων: Θύμιος Πρεσβύτης, Peak Design
• Ψηφιακή εφαρμογή με τις 41 γυναίκες της έκθεσης: Tool digital agency

Την έκθεση συνοδεύει η έκδοση της Alpha Bank ΓΥΝΑΙΚΕΣ. Ελληνίδες Δημιουργοί στη Συλλογή της Alpha Bank – Κατάλογος Έκθεσης: Κέρκυρα 2024 .

Η έκδοση κυκλοφορεί στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα και προσφέρει πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Την επιμελήθηκαν οι Δέσποινα Τσούργιαννη, Γεωργία Μάζη.

Παράλληλα, με αφορμή την έκθεση, κυκλοφορεί και μια μεγαλύτερη έκδοση με τίτλο ΓΥΝΑΙΚΕΣ. Ελληνίδες Δημιουργοί στη Συλλογή της Alpha Bank, η οποία περιλαμβάνει και τις 145 Ελληνίδες καλλιτέχνιδες που εκπροσωπούνται στη Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank. Την έκδοση επιμελήθηκαν και πάλι οι Δέσποινα Τσούργιαννη, Γεωργία Μάζη.