Ιστορία της Τράπεζας Ι.Φ. Κωστοπούλου

Το λογότυπο της Τράπεζας Ι.Φ. Κωστοπούλου είναι λεπτομέρεια από φύλλο επιταγής. 

Στο κέντρο του λογοτύπου και σε κυκλικό πλαίσιο αναγράφεται στα Γαλλικά το έτος ίδρυσης του εμπορικού οίκου: «FONDÉE EN 1879». Τη συγκεκριμένη φράση πλαισιώνει η επωνυμία της τράπεζας, επίσης στα Γαλλικά: «BANQUE J.F. COSTOPULO». 

Πάνω και κάτω από το κυκλικό πλαίσιο αποτυπώνονται διάφορα γεωμετρικά και φυτικά μοτίβα. Τα μοτίβα εμπεριέχουν σχεδιαστικές λεπτομέρειες με ιδιαίτερη αισθητική αξία. 

Ι.Φ. Κωστόπουλος: ένας πρωτοπόρος επιχειρηματίας 

Στα μέσα της δεκαετίας του 1910 ο Ιωάννης Φ. Κωστόπουλος είχε ήδη αποκτήσει τη φήμη επιφανούς εμπόρου στην τοπική κοινωνία της Καλαμάτας. 

Ο εμπορικός οίκος του, τον οποίο είχε ιδρύσει το 1879, βρισκόταν στο κέντρο της πόλης. Κατά τη δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα βρισκόταν σε μεγάλη άνθηση. Μαζί με το εμπόριο υφασμάτων ασκούσε και τραπεζικές εργασίες, ως συμπληρωματική δραστηριότητα. 

Η ιδέα για μια νέα τράπεζα 

Το 1916 ο Ι.Φ. Κωστόπουλος διέκρινε ένα ευνοϊκό οικονομικό περιβάλλον. Έτσι, ανέλαβε μια νέα επιχειρηματική πρωτοβουλία. 

Αρχικά ο Ι. Φ. Κωστόπουλος εξασφάλισε την αμέριστη εμπιστοσύνη του Διονύσιου Λοβέρδου, διευθυντή και ιδρυτή της Λαϊκής Τράπεζας, και του Ανδρέα Δάνου, διευθυντή του καταστήματος Χίου της Εμπορικής Τράπεζας, για το νέο του εγχείρημα. Έπειτα ολοκλήρωσε τις τελευταίες εκκρεμότητες για την ίδρυση τοπικής τράπεζας στην Καλαμάτα, με τη νομική μορφή της ετερόρρυθμης εταιρείας. 

Η σύσταση της Τράπεζας Ι.Φ. Κωστοπούλου 

Το συμβόλαιο για τη σύσταση της νέας τράπεζας, που ονομάστηκε «Τράπεζα Ι.Φ. Κωστοπούλου», υπογράφτηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1916. Το συμβόλαιο έφερε τις υπογραφές των 2 ομόρρυθμων εταίρων Ι.Φ. Κωστόπουλου και Α. Δάνου, και του Δ. Λοβέρδου με την ιδιότητα του εκπροσώπου της Λαϊκής Τράπεζας, που συμμετείχε ως ετερόρρυθμος εταίρος. 

Η συνεργασία με τους συγκεκριμένους εταίρους δείχνει τις σχέσεις που είχε αναπτύξει ο Ι.Φ. Κωστόπουλος με τη Λαϊκή Τράπεζα και την Τράπεζα Εμπεδοκλέους. Η τελευταία μετατράπηκε το 1907 σε ανώνυμη εταιρεία και μετονομάστηκε σε Εμπορική Τράπεζα. 

Το αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 

Το συμβόλαιο που υπογράφτηκε μεταξύ των 3 εταίρων αρχικά προέβλεπε διάρκεια λειτουργίας της νεοσύστατης τράπεζας για 3 μόλις χρόνια. 

Το ιδρυτικό της κεφάλαιο ήταν 400.000 δραχμές. Ο Ι.Φ. Κωστόπουλος κατέβαλε το μισό. Ο Α. Δάνος και η Λαϊκή Τράπεζα συμμετείχαν με 100.000 δραχμές ο καθένας. 

Τη διεύθυνση της τράπεζας ανέλαβε ο Α. Δάνος, ο οποίος ήταν ο μόνος που είχε τακτικό μηνιαίο μισθό. Τόσο αυτός όσο και ο Ι.Φ. Κωστόπουλος ήταν υποχρεωμένοι να μην αποσύρουν τα κέρδη τους από την επιχείρηση έως ότου η συμμετοχή τους στο κεφάλαιο να ανέλθει στις 200.000 δραχμές για τον Α. Δάνο και τις 300.000 δραχμές για τον Ι.Φ. Κωστόπουλο. 

Ένα εγχείρημα με δοκιμαστικό χαρακτήρα 

Οι 3 επιχειρηματίες αντιμετώπισαν αρχικά την ίδρυση της τράπεζας σαν ένα εγχείρημα με δοκιμαστικό χαρακτήρα. 

Ωστόσο, η συνεργασία μετά τον πρώτο χρόνο κιόλας αποδείχθηκε κάτι περισσότερο από επιτυχημένη. Τα κέρδη, ακόμη και μετά από γενναίες αποσβέσεις εξόδων εγκατάστασης, ανήλθαν στο 15% του κεφαλαίου. 

Η εξέλιξη του τραπεζικού εγχειρήματος 

Η συνεργασία μεταξύ των 3 εταίρων συνεχίστηκε και το 1917. Τα αποτελέσματά της μάλιστα αποδείχθηκαν καλύτερα από εκείνα της πρώτης χρονιάς. 

Η επιτυχία του εγχειρήματος ήταν πλέον σαφής. Εξίσου σαφής ήταν και η ανάγκη για μεγαλύτερη εξυπηρέτηση της τοπικής κοινωνίας της Καλαμάτας. Αυτό οδήγησε στην απόφαση για τη μετατροπή της Τράπεζας Ι.Φ. Κωστοπούλου σε ανώνυμη εταιρεία. 

Το καταστατικό της νέας τράπεζας υπογράφτηκε στις 4 Μαρτίου 1918. Η νέα επωνυμία ήταν «Τράπεζα Καλαμών». 

Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την Τράπεζα Ι.Φ. Κωστοπούλου στα βιβλία μας: 

• Mε λογισμό και μ' όνειρο. ALPHA BANK, 19ος – 21ος αιώνας, επιστημονική ευθύνη Κώστα Κωστή. Αναφέρεται στην ιστορία της Alpha Bank από τα πρώτα εμπορικά εγχειρήματα του Ι.Φ. Κωστόπουλου τον 19ο αιώνα έως τη σύγχρονη εποχή. Περιλαμβάνεται πλούσιο και ανέκδοτο εικονογραφικό υλικό, που προέρχεται κυρίως από το Ιστορικό Αρχείο της Alpha Bank. 
  Μπορείτε να αγοράσετε το βιβλίο Με λογισμό και μ' όνειρο. ALPHA BANK, 19ος – 21ος αιώνας από το e-shop της Alpha Bank.  
• The Creators and the Creation of Banking Enterprises in Europe from the 18th to the 20th Century, σε επιμέλεια του Κώστα Κωστή. Περιλαμβάνει τα πρακτικά επιστημονικής συνάντησης στο Παλαιό Κάστρο της Κέρκυρας στις 5 και 6 Οκτωβρίου 2001 με τη συμμετοχή διακεκριμένων οικονομικών ιστορικών.
  Μπορείτε να αγοράσετε το βιβλίο The Creators and the Creation of Banking Enterprises in Europe from the 18th to the 20th Century από το e-shop της Alpha Bank. 

Ο χώρος του Ιστορικού Αρχείου της Alpha Bank δεν είναι ανοικτός για το κοινό. 

Αν είστε ερευνητής ή ερευνήτρια, μπορείτε να μας επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού.

Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.