Κεντρικά κτίρια της Λαϊκής Τράπεζας

Φωτογραφίες από τα κεντρικά κτίρια της Λαϊκής Τράπεζας την περίοδο 1909-2006: 

• Το ιδιόκτητο κεντρικό κτίριο που στέγαζε αρχικά τις υπηρεσίες της Λαϊκής Τράπεζας από το 1909 έως το 1927 (εικόνα 1). 
• Κατασκευή του νέου 4όροφου κεντρικού κτιρίου της Λαϊκής Τράπεζας, στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου 45 και Πεσμαζόγλου 14 (εικόνα 2).  
• Το 4όροφο κεντρικό κτίριο ολοκληρωμένο (εικόνα 3). Ήταν ένα από τα επιβλητικότερα αστικά μέγαρα που κατασκευάστηκαν την περίοδο του Μεσοπολέμου και κοσμούν και σήμερα την Αθήνα. 
• Η αίθουσα συναλλαγών του κτιρίου, ύστερα από την αποκατάστασή του από την Alpha Bank το 2006 (εικόνα 4). Οι εργασίες ζωντάνεψαν την αρχική, αυθεντική αρχιτεκτονική κατάσταση που διατηρούσε πριν από τη συνένωσή του με το κτίριο της Ιονικής Τράπεζας το 1958. 

Το πρώτο κτίριο στην οδό Πανεπιστημίου 

Από πολύ νωρίς η Λαϊκή Τράπεζα έδωσε ιδιαίτερο βάρος στον χαρακτήρα των κτιρίων που θα στέγαζαν τις δραστηριότητές της. 

Αν και στο ξεκίνημά της οι υπηρεσίες της στεγάζονταν σε λιτά γραφεία μέσα στη στοά Αρσακείου, πολύ σύντομα μετακόμισε στο δικό της επιβλητικό ιδιόκτητο κτίριο.  

Το 1909 το κτίριο της οδού Πανεπιστημίου απέναντι από το Αρσάκειο ήταν πλέον έτοιμο να φιλοξενήσει τις κεντρικές υπηρεσίες της Λαϊκής Τράπεζας. Είχε σχεδιαστεί από τον γνωστό αρχιτέκτονα Π. Καραθανασόπουλο. 

Το κεντρικό τμήμα της αίθουσας συναλλαγών καλυπτόταν από κομψή γυάλινη στέγη. Η πρόσοψη του κτιρίου διακοσμήθηκε με έργο του ζωγράφου Π. Ρούμπου, το οποίο απεικόνιζε την ευεργετική δράση της Λαϊκής Τράπεζας για τα λαϊκά στρώματα. 

Η ανάγκη για νέο κτίριο 

Στα μέσα της δεκαετίας του 1920 οι εργασίες της Λαϊκής Τράπεζας γνώριζαν μεγάλη ανάπτυξη. Το γεγονός αυτό καθιστούσε ολοένα και πιο επιτακτική την ανάγκη για την ανέγερση ενός ευρύχωρου κτιρίου. 

Ο γνωστός αρχιτέκτονας της εποχής Αναστάσιος Μεταξάς επέλεξε το ακίνητο στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου 45 και Πεσμαζόγλου 14. Παράλληλα, κατάρτισε τα σχέδια για την ανέγερση του κτιρίου. Το έργο ανέλαβε η τεχνική εταιρεία Εργοληπτική ΑΕ. 

Η οικοδόμηση του κτιρίου είχε ως πρωταρχικό σκοπό να ανταποκριθεί στις άμεσες ανάγκες ενός κτιρίου γραφείων, παρέχοντας ταυτόχρονα όλες τις σύγχρονες ανέσεις.  

Ωστόσο, δεν έλειψαν οι τεχνικές δυσκολίες. Μια απαιτητική κατασκευή ήταν το βιτρό στην οροφή της 2όροφης αίθουσας συναλλαγών στο ισόγειο του κτιρίου. 

Οι εργασίες του 4όροφου κτιρίου ολοκληρώθηκαν το 1927. Ήταν ένα από τα επιβλητικότερα αστικά μέγαρα που κατασκευάστηκαν την περίοδο του Μεσοπολέμου και κοσμούν και σήμερα την Αθήνα.  

Η προσήλωση του αρχιτέκτονα Α. Μεταξά στην κλασικιστική παράδοση είναι εμφανής στα τεχνικά χαρακτηριστικά του κτιρίου, όπως: 

• H καθ’ ύψος διαμόρφωση σε 3 ζώνες.  
• H διάταξη των ανοιγμάτων. 
• Ο τρόπος επεξεργασίας των επιφανειών των τοίχων ανάμεσα στα ανοίγματα.  

Η συγχώνευση με την Ιονική Τράπεζα αλλάζει τα δεδομένα 

Το 1958 η συγχώνευση της Ιονικής Τράπεζας με τη Λαϊκή Τράπεζα οδήγησε στην επιβεβλημένη συνένωση των διπλανών κεντρικών κτιρίων των 2 τραπεζών. Μέχρι τότε χωρίζονταν από έναν μικρό ακάλυπτο χώρο. 

Το έργο ανέλαβε ο αρχιτέκτονας Κωνσταντίνος Καψαμπέλης. Κάποια από τα προβλήματα αποκατάστασης που είχε να αντιμετωπίσει ήταν η ανάγκη ύπαρξης εξωτερικής ενιαίας πρόσοψης και η λειτουργικότητα στην εσωτερική διαρρύθμιση των 2 κτιρίων. Γι’ αυτό αναγκάστηκε να προχωρήσει σε ριζικές παρεμβάσεις.  

Η νέα εποχή 

Το 1983 το κτίριο της Ιονικής Τράπεζας κηρύχτηκε διατηρητέο. 

Το 2000, με την απορρόφηση της Ιονικής Τράπεζας από την Alpha Τράπεζα Πίστεως και τη δημιουργία της Alpha Bank, το κτίριο πέρασε στην ακίνητη περιουσία της τελευταίας. 

Σχεδόν αμέσως η Alpha Bank ξεκίνησε εργασίες για την ανακαίνιση/ανακατασκευή του κτιρίου. Αρχικά έγιναν προσωρινές επεμβάσεις αισθητικού χαρακτήρα από την τεχνική υπηρεσία της τράπεζας. Αφορμή ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004, καθώς η Alpha Bank ήταν μέγας χορηγός. 

Η αποκατάσταση του κτιρίου ολοκληρώθηκε το 2006. Στόχος ήταν να επανέλθουν στην αρχική και αυθεντική τους κατάσταση όλα τα αρχιτεκτονικά στοιχεία που είχαν αλλοιωθεί κατά τη συνένωση του 1958. 

Μια σπάνια συλλογή 

Τα τεκμήρια ανήκουν στη σπάνια συλλογή φωτογραφιών της Λαϊκής Τράπεζας. Αποτελούν μοναδική μαρτυρία για τα κτίρια που οικοδόμησε η τράπεζα από το 1909 έως το 1950. Θεωρούνται σημαντικά δείγματα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής. 

Τα κτίρια στις εκδόσεις μας 

Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για τα κεντρικά κτίρια της Λαϊκής Τράπεζας στο βιβλίο Οικοδομικό τετράγωνο 19. Η παρουσία της Alpha Bank στο κέντρο της Αθήνας, του Δημήτρη Φιλιππίδη, 2009, Αθήνα. Περιγράφει την ιστορία των κτιρίων της Alpha Bank, που καταλαμβάνουν ένα μεγάλο μέρος του οικοδομικού τετραγώνου 19 της Αθήνας.  

Μπορείτε να αγοράσετε το βιβλίο Οικοδομικό τετράγωνο 19. Η παρουσία της Alpha Bank στο κέντρο της Αθήνας από το e-shop της Alpha Bank. 

Ο χώρος του Ιστορικού Αρχείου της Alpha Bank δεν είναι ανοικτός για το κοινό. 

Αν είστε ερευνητής ή ερευνήτρια, μπορείτε να μας επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού.

Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.