Αργυρό δίδραχμο Λάρισας
Το αργυρό δίδραχμο της Λάρισας είναι ένα από τα αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής σφραγιστικής τέχνης. Ξεχωρίζει στην οπίσθια όψη ο ίππος που βαδίζει περήφανα. Πρόκειται για την ωραιότερη απόδοση αυτού του ζώου στην αρχαία νομισματοκοπία. Η Λάρισα ήταν η πιο οικονομικά ανεπτυγμένη πόλη της Θεσσαλίας και το μεγαλύτερο νομισματοκοπείο της.
Εμπρόσθια όψη
Κεφαλή νύμφης Λάρισας που φέρει ταινία στα μαλλιά. Το πρόσωπο παρουσιάζεται να κοιτά 3/4 προς τα αριστερά, μέσα σε στικτό κύκλο.
Οπίσθια όψη
Ίππος που βαδίζει περήφανα. Το χαρακτηριστικό ζώο της Θεσσαλίας βρίσκεται στο κέντρο, ενώ χαραγμένα γράμματα σχηματίζουν τη λέξη «ΛΑΡΙΣ[Α]ΙΩΝ». Το γράμμα «Α» έχει φθαρεί και δεν είναι ευδιάκριτο.
Η αρχαία Λάρισα
Η Λάρισα στην αρχαιότητα ήταν μια πόλη που παρουσίασε μεγάλη και αξιοσημείωτη ανάπτυξη. Η έρευνα, ωστόσο, για το παρελθόν της είναι μια δύσκολη υπόθεση, καθώς η αρχαία πόλη βρίσκεται θαμμένη κάτω από τη σύγχρονη.
Η λέξη «Λάρισα» σημαίνει φρούριο ή ακρόπολη. Σύμφωνα με μυθολογικές παραδόσεις, η πόλη ονομάστηκε έτσι από τον ιδρυτή της, τον Λάρισο. Ήταν γιος του Πελασγού και έχτισε την πόλη περίπου πριν από 4.000 χρόνια.
Κατά μία άλλη εκδοχή, πήρε το όνομά της από την ομώνυμη νύμφη που απεικονίζεται στα νομίσματά της.
Η ισχυρή πόλη της Θεσσαλίας
Η Θεσσαλία ήταν μια από τις σημαντικότερες περιοχές του ελληνικού κόσμου και προσέλκυσε το ενδιαφέρον ισχυρών δυνάμεων πολύ γρήγορα.
Από το τέλος του 7ου αιώνα π.Χ., η Λάρισα επικράτησε στην εύφορη θεσσαλική πεδιάδα και γνώρισε αξιόλογη ακμή.
Ως σημαντική δύναμη, διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολυτάραχη ιστορία της Θεσσαλίας. Παρότι εξελίχθηκε σε μια ισχυρή πόλη, η νομισματοκοπία της άργησε να εμφανιστεί.
Τα πρώτα νομίσματα
Η Λάρισα ήταν η πόλη με τη μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη και το σημαντικότερο νομισματοκοπείο της περιοχής. Τα πρώτα νομίσματα που έκοψε χρονολογούνται στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ.
Κατά τον 4ο αιώνα π.Χ., εμφανίστηκαν τα αργυρά δίδραχμα, που σηματοδοτούν την κορύφωση της τοπικής νομισματικής τέχνης. Οι 2 όψεις τους δίνουν αξιόλογες πληροφορίες για τη μυθολογία της πόλης και την ιστορία της περιοχής.
Πρόκειται για ένα νόμισμα που εντάσσεται στα αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής νομισματικής τέχνης.
Η νύμφη Λάρισα
Η εμπρόσθια όψη του νομίσματος απεικονίζει τη νύμφη Λάρισα. Σύμφωνα με μια μυθολογική παράδοση, ζούσε στις όχθες του Πηνειού και έδωσε το όνομά της στην πόλη.
Οι νύμφες ήταν δευτερεύουσες γυναικείες θεότητες. Κατοικούσαν κοντά σε ποτάμια και πηγές, με τις οποίες συχνά ταυτίζονταν και αποτελούσαν προσωποποίησή τους.
Συμβόλιζαν τη μεγάλη σημασία του νερού για την ίδια τη ζωή, αφού χωρίς αυτό δεν θα μπορούσε να υπάρξει βλάστηση και δεν θα μπορούσε να γονιμοποιηθεί τίποτα. Για αυτόν τον λόγο, οι νύμφες εμφανίζονταν στις μυθικές παραδόσεις ως τροφοί θεϊκών βρεφών και ηρώων.
Παρουσιάζονταν επίσης να κατέχουν μαντικές και θεραπευτικές ιδιότητες λόγω της σχέσης τους με τον Απόλλωνα.
Αυτές οι θεότητες έχουν επιβιώσει και στις σύγχρονες λαϊκές παραδόσεις. Είναι πλέον νεράιδες που ζουν στα δάση, κοντά σε πηγές ή μέσα σε σπήλαια, τις νεραϊδόβρυσες και τα νεραϊδοσπήλαια, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες.
Η γη των αλόγων
Η οπίσθια όψη του δίδραχμου είναι ένας ύμνος στην ιπποτρόφο Θεσσαλία. Ήδη από την αρχαιότητα, ήταν γνωστή για τα άλογά της. Οι αρχαίοι συγγραφείς εξυμνούσαν συχνά το περίφημο θεσσαλικό ιππικό, καθώς η προσφορά των Θεσσαλών ιππέων ήταν σημαντική σε πολλά ιστορικά γεγονότα.
Ενώ ο Ξέρξης κατευθυνόταν με τη στρατιά του προς την Αττική το 480 π.Χ., οργάνωσε ιπποδρομίες στη Θεσσαλία. Τότε διαπίστωσε την υπεροχή του θεσσαλικού ιππικού. Ο χαρακτηρισμός που του έδωσε ήταν «το πρώτο και το καλύτερο της Ελλάδας».
Όταν ο Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας θέλησε να αγοράσει ένα άλογο για τον γιο του τον Αλέξανδρο, επισκέφτηκε τη θεσσαλική πεδιάδα και πήρε τον Βουκεφάλα. Αργότερα, Θεσσαλοί ιππείς ακολούθησαν τον Αλέξανδρο στην εκστρατεία του στην αχανή περσική αυτοκρατορία.
Ακόμα και η Πυθία, η ιέρεια των Δελφών, χαρακτήρισε σε χρησμό της τους ίππους της Θεσσαλίας ως τους καλύτερους στην Ελλάδα.
Ο ίππος στα θεσσαλικά νομίσματα
Οι χαράκτες των τοπικών νομισματοκοπείων εμπνεύστηκαν από την ανεπτυγμένη ιπποτροφία του θεσσαλικού κάμπου. Ο ίππος έγινε το σήμα κατατεθέν των θεσσαλικών νομισμάτων.
Η νομισματοκοπία της Θεσσαλίας παρουσιάζει τις ωραιότερες και εντυπωσιακότερες χαράξεις αυτού του ζώου στη νομισματική τέχνη.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το νόμισμα της Λάρισας. Το αργυρό δίδραχμο της Λάρισας αποτυπώνει τον θεσσαλικό ίππο να βαδίζει περήφανα.
Υποδιαιρέσεις και ετυμολογία
Το δίδραχμο ισοδυναμούσε με 2 δραχμές. Κάθε δραχμή αντιστοιχούσε σε 6 οβολούς.
Πριν από την εμφάνιση του νομίσματος, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν στις καθημερινές τους συναλλαγές οβελούς (σούβλες), δηλαδή ράβδους από σίδηρο με μήκος 1-1,5 μέτρο.
Η μία παλάμη μπορούσε να κρατήσει 6 οβελούς. Από το ρήμα «δράττομαι», που σημαίνει «κρατώ σφιχτά», προήλθε και η λέξη «δραχμή», δηλαδή η ποσότητα που χωράει σε μία παλάμη.
Με την εμφάνιση του νομίσματος, η λέξη «οβελός» έγινε «οβολός» και δηλώνει την υποδιαίρεση, το 1/6 της δραχμής.
Η Νομισματική Συλλογή της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό.
Αν είστε ερευνητής ή ερευνήτρια, μπορείτε να μας επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού.
Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.