Αργυρό δίδραχμο Κοινού Ηπειρωτών

Εμπρόσθια όψη

Οι κεφαλές του Δωδωναίου Δία και της Διώνης, η μία δίπλα στην άλλη, σε δεξί προφίλ, μέσα σε στικτό κύκλο.

Οπίσθια όψη

Ταύρος μέσα σε στεφάνι βελανιδιάς ορμάει προς τα δεξιά. Αναγράφεται το εθνικό «ΑΠΕΙΡΩΤΑΝ», που σημαίνει «Ηπειρωτών» στη δωρική διάλεκτο.

Το Κοινό των Ηπειρωτών

Η ιστορία του Κοινού των Ηπειρωτών συνδέεται με την ανάπτυξη και εξάπλωση του φύλου των Μολοσσών. Αρχικά υπήρχε το Κοινό των Μολοσσών, ο αρχηγός του οποίου είχε πολλές αρμοδιότητες.

Τον 4ο αιώνα π.Χ. (μεταξύ 330 και 325 π.Χ.) ιδρύθηκε η Ηπειρωτική Συμμαχία, με την ένωση και άλλων φυλών και πόλεων της Ηπείρου. Αποτέλεσε ένα πρότυπο συνδυασμού μοναρχίας, πολιτειακής και φυλετικής οργάνωσης.

Τα μέλη της συμμαχίας ήταν οι πόλεις και τα φύλα. Η εξουσία όμως παρέμενε στα χέρια του βασιλιά. Δηλαδή, το νέο σχήμα εφάρμοζε την περιορισμένη μοναρχία.

Κάθε χρόνο γινόταν ανταλλαγή όρκων μεταξύ του μονάρχη και των πολιτών. Ο βασιλιάς ορκιζόταν ότι θα υπακούει τους νόμους. Οι πολίτες ορκίζονταν ότι θα υπακούν τον βασιλιά.

Ο τελευταίος βασιλιάς των Μολοσσών ήταν ο Πτολεμαίος. Μετά τη δολοφονία του το 232 π.Χ., εμφανίστηκε το Κοινό των Ηπειρωτών.

Το νέο Κοινό οργανώθηκε σε δημοκρατική βάση και οι αποφάσεις λαμβάνονταν από τον στρατηγό ή μια τριανδρία αρχόντων.

Με την οργάνωση του Κοινού Ηπειρωτών κόπηκαν και τα πρώτα νομίσματα στο όνομά του.

Η λατρεία του Δία και της Διώνης στην Ήπειρο

Στο μαντείο της Δωδώνης για πολλούς αιώνες, από την εποχή του χαλκού ακόμη, λατρευόταν η Γαία. Όταν εμφανίστηκε το δωδεκάθεο στον ελλαδικό χώρο, η λατρεία μετατέθηκε στον Δία.

Οι λατρευτικές συνήθειες όμως των ιερέων και των Ηπειρωτών δεν μπορούσαν να αφήσουν το μαντείο χωρίς θηλυκή θεότητα. Έτσι, εφηύραν τη Διώνη, μια θεά με το γυναικείο όνομα του Δία.

Η Διώνη ήταν επίσημη σύζυγος του Δία, όπως η Ήρα. Ανήκε στην πρώτη γενιά των θεών. Ήταν κόρη του Ουρανού και της Γαίας (Τιτανίδα) ή κόρη του Ωκεανού και της Τηθύος (Ωκεανίδα). Αρκετές αρχαίες πηγές την αναφέρουν και ως μητέρα της Αφροδίτης.

Η μοναδική απεικόνιση του ιερού ζεύγους

Στο αργυρό δίδραχμο του Κοινού των Ηπειρωτών εμφανίζεται ο Δίας μαζί με τη δεύτερη νόμιμη σύζυγό του, Διώνη. Η Διώνη λατρευόταν μόνο στην Ήπειρο μαζί με τον Δωδωναίο Δία, τον θεό προστάτη της Ηπείρου.

Είναι η μοναδική περίπτωση που ο Δίας απεικονίζεται μαζί με μια σύζυγό του.

Το αργυρό δίδραχμο στη σύγχρονη νομισματοκοπία

Στα τραπεζογραμμάτια του νέου ελληνικού κράτους συχνά απεικονίζονται αρχαία νομίσματα.

Οι 2 όψεις του αργυρού δίδραχμου του Κοινού Ηπειρωτών απεικονίζονται στην οπίσθια όψη του τραπεζογραμματίου 100 δισ. δραχμών του 1944.

Υποδιαιρέσεις και ετυμολογία

Το δίδραχμο ισοδυναμούσε με 2 δραχμές. Κάθε δραχμή αντιστοιχούσε σε 6 οβολούς.

Πριν από την εμφάνιση του νομίσματος, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν στις καθημερινές τους συναλλαγές οβελούς (σούβλες), δηλαδή ράβδους από σίδηρο με μήκος 1-1,5 μέτρο.

Η μία παλάμη μπορούσε να κρατήσει 6 οβελούς. Από το ρήμα «δράττομαι», που σημαίνει «κρατώ σφιχτά», προήλθε και η λέξη «δραχμή», δηλαδή η ποσότητα που χωράει σε μία παλάμη.

Με την εμφάνιση του νομίσματος, η λέξη «οβελός» έγινε «οβολός» και δηλώνει την υποδιαίρεση, το 1/6 της δραχμής.

Η Νομισματική Συλλογή της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό.

Αν είστε ερευνητής ή ερευνήτρια, μπορείτε να μας επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού.

Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.