Αργυρό δηνάριο Ιουλίου Καίσαρα

Εμπρόσθια όψη

Κεφαλή θεάς Αφροδίτης σε προφίλ να κοιτάζει προς τα δεξιά, μέσα σε στικτό κύκλο.

Οπίσθια όψη

Ο Αινείας κουβαλάει τον γέροντα πατέρα του, Αγχίση, στην πλάτη του. Στο δεξί του χέρι κρατάει το Παλλάδιο, το ξύλινο άγαλμα της Παλλάδας. Στα δεξιά αναγράφεται η λέξη «CAESAR». Όλη η παράσταση βρίσκεται μέσα σε στικτό κύκλο.

Ποιος ήταν ο Ιούλιος Καίσαρας

Ο Γάιος Ιούλιος Καίσαρας (100-44 π.Χ.) ήταν Ρωμαίος πολιτικός, στρατηγός και συγγραφέας. Έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο στον μετασχηματισμό της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας σε Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Ωστόσο, είχε άσχημο τέλος. Στις 15 Μαρτίου του 44 π.Χ., ο Βρούτος τον δολοφόνησε μέσα στη Σύγκλητο. Ο Βρούτος ήταν Ρωμαίος πολιτικός ο οποίος στο παρελθόν είχε στενή σχέση με τον Ιούλιο Καίσαρα. Ο Καίσαρας μάλιστα τον θεωρούσε βιολογικό γιο του.

Η νομισματοκοπία του Ιουλίου Καίσαρα

Τα νομίσματα του Ιουλίου Καίσαρα διασώζουν ορισμένες από τις ωραιότερες μυθολογικές ιστορίες της αρχαιότητας. Ωστόσο, μέσα από τα νομίσματά του προσπάθησε να σηματοδοτήσει την υπεροχή του.

Το 49 π.Χ. ο Ιούλιος Καίσαρας άρχισε να κόβει νομίσματα που έφεραν το όνομά του. Μαζί αναγράφονταν οι τίτλοι, και τα πολιτικά και θρησκευτικά αξιώματά του. Η πρακτική αυτή μας βοηθάει να παρακολουθήσουμε την πορεία του προς την εξουσία.

Την ίδια περίοδο κυκλοφόρησε νομίσματα με θρησκευτικούς, στρατιωτικούς και πολιτικούς συμβολισμούς, προκειμένου να τονίσει ακόμη περισσότερο την απόλυτη εξουσία του.

Λίγους μήνες πριν τον θάνατό του, ο Ιούλιος Καίσαρας εισήγαγε μια καινοτομία στα ρωμαϊκά νομίσματα. Κυκλοφόρησε νομίσματα με το πορτρέτο του. Ήταν η πρώτη φορά που ρωμαϊκό νόμισμα απεικόνιζε άνθρωπο που βρισκόταν στη ζωή. Την πρακτική αυτή ακολούθησαν στη συνέχεια και οι διάδοχοί του.

Το σήμα κατατεθέν της Ρώμης

Το δηνάριο ήταν το σημείο αναφοράς του ρωμαϊκού νομισματικού συστήματος για 5 αιώνες.

Βασική του υποδιαίρεση ήταν ο σηστέρτιος (1 δηνάριο = 4 σηστέρτιοι), που αρχικά ήταν αργυρό και αργότερα χάλκινο νόμισμα. Υπήρχαν βέβαια και άλλες νομισματικές αξίες.

Το δηνάριο σήμερα

Στις σύγχρονες λατινογενείς γλώσσες, η έννοια του «χρήματος» αποτυπώνεται με μια λέξη που προέρχεται από το δηνάριο, όπως π.χ. denaro στα Ιταλικά, dinheiro στα Πορτογαλικά κ.ά.

Επίσης, πολλές χώρες έχουν ως νόμισμά τους το δηνάριο (Σερβία, Βόρεια Μακεδονία, αραβικές χώρες).

Η προστάτιδα θεά Αφροδίτη

Καθόλη τη διάρκεια της καριέρας του, ο Ιούλιος Καίσαρας ισχυριζόταν ότι είχε ειδική προστασία και βοήθεια από τη θεά Αφροδίτη. Μάλιστα, στην κηδεία του θείου του το 69 π.Χ. ανακοίνωσε δημόσια τη σχέση της οικογένειάς του με τη θεά και την καταγωγή τους από τον γιο της Αινεία.

Γύρω στο 47-46 π.Χ. ο Ιούλιος Καίσαρας κυκλοφόρησε τη δεύτερη μεγαλύτερη σειρά νομισμάτων της καριέρας του, το αργυρό δηνάριο Ιουλίου Καίσαρα. Με αυτόν τον τρόπο, ήθελε να θυμίσει τη θεϊκή καταγωγή του και να τιμήσει τη βοήθεια που έλαβε από τη θεά Αφροδίτη στη μάχη εναντίον του Πομπήιου.

Ο Αινείας και η καταγωγή των Ρωμαίων

Ο Αινείας βρήκε περίοπτη θέση στην ιστορία ως ιδρυτής του γένους των Ρωμαίων, παρόλο που ήταν ο δεύτερος στην ιεραρχία στρατηγός των Τρώων, μετά τον Έκτορα.

Προκειμένου να θυμίζει την καταγωγή των Ρωμαίων, ο Ιούλιος Καίσαρας αποτύπωσε στο αργυρό δηνάριο τη χαρακτηριστική σκηνή με τον Αινεία να κουβαλάει τον γέροντα πατέρα του ενώ φεύγουν από την Τροία. Πρόκειται για μια από τις ωραιότερες σκηνές αγάπης προς τον πατέρα που διασώζεται σε νόμισμα.

Στο αργυρό δηνάριο εμφανίζεται και μία ακόμη ενδιαφέρουσα πληροφορία. Ο Αινείας κρατάει στο δεξί του χέρι το Παλλάδιο, το ξύλινο άγαλμα της Παλλάδας που έπεσε από τον ουρανό και προστάτευε την Τροία.

Αν και δεν είναι ξεκάθαρο ποιος τελικά έκλεψε το Παλλάδιο από την Τροία, ορισμένοι αποδίδουν την πράξη αυτήν στον Αινεία. Ο Αινείας γνώριζε τον μύθο, σύμφωνα με τον οποίο το Παλλάδιο θα προστάτευε τη νέα πόλη που θα χτιζόταν, δηλαδή τη Ρώμη.

Ο μύθος του Αινεία

Ένας από τους μεγάλους έρωτες της θεάς Αφροδίτης ήταν ο Αγχίσης, γιος του Κάπυ και της Θεμίστης. Ο Αγχίσης ήταν ένας πολύ όμορφος άντρας, τον οποίο η θεά ερωτεύτηκε με πάθος. Από τον έρωτά τους γεννήθηκε ο Αινείας, ο Τρώας ήρωας της μυθολογίας.

Σύμφωνα με τον Βιργίλιο, στο επικό ποίημα Αινειάδα, όταν οι Έλληνες κυρίευσαν την Τροία μετά από 10 χρόνια πολιορκίας, ο Αγχίσης βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση. Ήταν ήδη 80 ετών και ανάπηρος, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να φύγει. Ο Αινείας, χωρίς δεύτερη σκέψη, σήκωσε τον πατέρα του στους ώμους του και τον φυγάδευσε έξω από την πόλη.

Οι Έλληνες θαύμασαν αυτήν την πράξη και επέτρεψαν στον Αινεία να επιστρέψει και να πάρει ελεύθερα ό,τι ήθελε από το σπίτι του, όπως και έκανε. Στη συνέχεια, ο γέρος Αγχίσης ακολούθησε τον γιο του στην Ιταλία. Τον συμβούλευε και τον καθοδηγούσε σε όλες τις περιπλανήσεις του.

Όταν έφυγε από την Τροία, ο Αινείας πέρασε από την Καρχηδόνα και τη Σικελία, και τελικά εγκαταστάθηκε στην Ιταλία. Εκεί, σύμφωνα με μία από τις πολλές παραδόσεις, τα εγγόνια του έχτισαν τη Ρώμη.

Η Νομισματική Συλλογή της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό.

Αν είστε ερευνητής ή ερευνήτρια, μπορείτε να μας επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού.

Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.