Χρυσός σόλιδος Μεγάλου Κωνσταντίνου

Εμπρόσθια όψη

Κεφαλή Μεγάλου Κωνσταντίνου, με την επιγραφή «CONSTANTI NVSPFAVG», Constantinus P(ius) F(elix) Aug(ustus), που σημαίνει «Κωνσταντίνος, Ευσεβής και Ευλογημένος Αύγουστος». Η παράσταση βρίσκεται μέσα σε στικτό κύκλο.

Οπίσθια όψη

Κίονας με την επιγραφή «SA PI EN TIA» (σοφία). Επάνω στον κίονα κάθεται μια γλαύκα (κουκουβάγια). Αριστερά του βλέπουμε ένα κράνος, ενώ δεξιά του ένα δόρυ και μια ασπίδα. Περιμετρικά υπάρχει η επιγραφή «PRINCIPIS PROVIDENTISSIMI», που σημαίνει «των διορατικών αρχηγών». Ουσιαστικά, και αυτή επαινεί τη σοφία του αυτοκράτορα. Η παράσταση βρίσκεται μέσα σε στικτό κύκλο.     

Ο Μέγας Κωνσταντίνος και η Κωνσταντινούπολη

Ο Κωνσταντίνος Α΄, γνωστός και ως Μέγας Κωνσταντίνος, ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας. Γεννήθηκε στη σημερινή Νις της Σερβίας. Μητέρα του ήταν η μετέπειτα Αγία Ελένη.

Το 324 μ.Χ. ο Κωνσταντίνος μετέφερε την πρωτεύουσα του ρωμαϊκού κράτους από τη Ρώμη στο Βυζάντιο, την αρχαία αποικία των Μεγάρων.

Ο Κωνσταντίνος επέκτεινε την αρχική πόλη, έχτισε νέα οικοδομήματα και τη διακόσμησε με πολλά έργα τέχνης που έφερε από άλλες περιοχές. Τη μετονόμασε σε Κωνσταντινούπολη.

Τα εγκαίνια της νέας πόλης έγιναν το 330 μ.Χ. με επίσημες τελετές, λιτανεία και αγώνες. Το έτος αυτό σηματοδοτεί την αρχή της μακραίωνης βυζαντινής ιστορίας και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η οποία απλώθηκε σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο.

Ο πρώτος χριστιανός Ρωμαίος αυτοκράτορας

Ο Κωνσταντίνος ήταν ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας που ασπάστηκε τον χριστιανισμό. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο Διάταγμα των Μεδιολάνων, που υπογράφηκε το 313 μ.Χ. και καθιέρωσε την ανεξιθρησκεία στην επικράτεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Με εντολές του ίδιου και της μητέρας του, Ελένης, χτίστηκε ο Ναός της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα. Μέχρι και σήμερα παραμένει το ιερότερο μέρος της Χριστιανοσύνης.

Ο σόλιδος, το νόμισμα της Αυτοκρατορίας

Ο Μέγας Κωνσταντίνος καθιέρωσε το νέο χρυσό νόμισμα της Αυτοκρατορίας, τον σόλιδο. Στην εμπρόσθια όψη του έφερε την κεφαλή του εκάστοτε αυτοκράτορα.

Οι Βυζαντινοί θεωρούσαν ότι ο αυτοκράτορας είναι ο εκλεκτός του Θεού στη Γη. Γι’ αυτό, στα βυζαντινά νομίσματα σχεδόν πάντα απεικονίζεται ο αυτοκράτορας.

Ο χρυσός σόλιδος έγινε το νέο και ισχυρό νόμισμα του Βυζαντίου. Διαδόθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του τότε γνωστού κόσμου. Μετά τον 11ο αιώνα μ.Χ. μετονομάστηκε σε «ιστάμενον». Το χάλκινο νόμισμα που κυκλοφόρησε από τον 5ο μέχρι τον 11ο αιώνα μ.Χ. ονομάστηκε «φόλλις».

Σε όλη τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, κυκλοφόρησαν νομίσματα με διάφορες ονομασίες και αξίες.

Το νόμισμα στον βυζαντινό κόσμο

Κατά τη βυζαντινή εποχή κυκλοφορούσαν χρυσά, αργυρά και χάλκινα νομίσματα. Η οικονομία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας βασιζόταν κυρίως στις συναλλαγές με νόμισμα. Το χρήμα έρεε άφθονο στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Το χρυσό νόμισμα ήταν το νόμισμα του κράτους και της διοίκησης, ενώ το χάλκινο ήταν το νόμισμα των καθημερινών συναλλαγών και των μικρών τοπικών αγορών.

Το νόμισμα στις δράσεις μας

Ο χρυσός σόλιδος του Μεγάλου Κωνσταντίνου περιλαμβάνεται στη μουσειοβαλίτσα του εκπαιδευτικού προγράμματος Νόμισμα και Συναλλαγές. Από το χθες στο σήμερα. της Νομισματικής Συλλογής της Alpha Bank για μαθητές του Δημοτικού.

Σκοπός του είναι να γνωρίσουν οι μαθητές την ιστορία του νομίσματος, που ξεκίνησε από την αρχαία Ελλάδα, και να εξοικειωθούν με την εικονογραφία του, την κυκλοφορία του και τη χρήση του ως μέσου συναλλαγής.

Η Νομισματική Συλλογή της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό.

Αν είστε ερευνητής ή ερευνήτρια, μπορείτε να μας επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού.

Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.