Μιχάλης Αρφαράς, Elefant

Απεικονίσεις ζώων 

Το έργο με τον γερμανικό τίτλο Elefant φιλοτεχνήθηκε από τον Μιχάλη Αρφαρά την περίοδο που ο χαράκτης ζούσε στη Γερμανία (1988). 

Εντάσσεται σε μια ευρύτερη κατηγορία έργων όπου ο καλλιτέχνης απεικονίζει ζώα που έχει μεταμορφώσει με πρωτότυπο τρόπο, μέσα από τη δική του ιδιαίτερη ματιά. 

Το Elefant, τόσο θεματικά όσο και τεχνοτροπικά, θα μπορούσε να αποτελεί μέρος της εικονογράφησης ενός παιδικού βιβλίου ή απόσπασμα από μια ταινία κινουμένων σχεδίων. 

Ένας ιδιαίτερος ελέφαντας 

Το σώμα του ελέφαντα αποδίδεται με ένα ιδιόμορφο σχήμα. Tο κεφάλι του θυμίζει μάσκα, στοιχείο που εντείνει τη δισδιάστατη απόδοση. Η ουρά του απεικονίζεται με έναν πολύ ευφάνταστο τρόπο. Ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί μια ανάγλυφη εκτύπωση από ένα κοκαλάκι μαλλιών. 

Η προβοσκίδα του ζώου με τις καμπύλες γραμμές συναντά την επίσης καμπύλη φόρμα του κορμού του δέντρου. Τα στοιχεία αυτά προσθέτουν κινητικότητα στο έργο. 

Στην κάτω αριστερή γωνία απεικονίζονται αρχαία αγάλματα. Μέσα από την αποτύπωση μεταλλικών φωτογραφικών κλισέ, η απεικόνιση μοιάζει απόλυτα ρεαλιστική. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα της σύνθεσης, χωρίς ωστόσο να τη διαταράσσει. Με τον τρόπο αυτόν, δίνεται στον θεατή το έναυσμα να πραγματοποιήσει τη δική του ανάγνωση και ερμηνεία του έργου. 

Τεχνικές χάραξης 

Ποικίλες τεχνικές συνδυάστηκαν με ιδιαίτερο τρόπο για την ολοκλήρωση της χάραξης:  

• Η λιθογραφία. 
• Η τονική οξυγραφία. 
• Η μεταξοτυπία που συμπληρώνεται με την τεχνική της ανάγλυφης εκτύπωσης. 

Οι τεχνικές αυτές είναι ενδεικτικές της ιδιοσυγκρασίας του καλλιτέχνη. Ο αρμονικός συνδυασμός τους προσδίδει χρώμα, ποικιλομορφία και ενδιαφέρον στη σύνθεση. 

Λίγα λόγια για τη ζωή του 

Ο Μιχάλης Αρφαράς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1954. Σπούδασε Σχέδιο και Ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1972-1974). Συνέχισε τις σπουδές του στην Κρατική Ανώτατη Σχολή Εικαστικών Τεχνών του Braunschweig της Γερμανίας (1975-1980). Εκεί ειδικεύτηκε στη χαρακτική, την τέχνη του βιβλίου και τον κινηματογράφο κινουμένων σχεδίων. 

Εργάστηκε ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Hildesheim στο Ανόβερο (1988-2006). Το 2006 εξελέγη καθηγητής Χαρακτικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας. 

Έχει ασχοληθεί με τη συγγραφή βιβλίων και την επιμέλεια καλλιτεχνικών εκδόσεων. 

Τεχνοτροπία 

Ο Αρφαράς ήταν από τους πρώτους σύγχρονους καλλιτέχνες που δεν δίστασε να ασχοληθεί σχεδόν αποκλειστικά με την τέχνη της χαρακτικής. Επικεντρώθηκε σε αυτήν και από την θέση του ως καθηγητή στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών.  

Από την αρχή ο Αρφαράς ανέπτυξε έναν ιδιαίτερα πειραματικό και γνήσια προσωπικό χαρακτήρα. Το έργο του διακρίνεται για τις ποικίλες, ευφάνταστες εφαρμογές, καθώς και τον συνδυασμό πολλαπλών τεχνικών χάραξης και αποτύπωσης της εικόνας. 

Τη δεκαετία του 1990 παρουσίασε ιδιόμορφες, grotesque κατασκευές. Τις δημιούργησε με τη βοήθεια ετερόκλητων αντικειμένων που συνυπάρχουν σε απρόσμενες συναντήσεις και θυμίζουν ανθρωπόμορφα είδωλα/τοτέμ. 

Πειραματισμοί και ποικιλομορφία 

Οι πειραματισμοί και οι συνεχείς δοκιμές του στις τεχνικές χάραξης αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του έργου του. Ένα ακόμα βασικό στοιχείο της τέχνης του είναι η ποικιλομορφία στα τεχνικά μέσα που χρησιμοποιεί.  

Στα έργα του παρουσιάζονται μεμονωμένα ή συνδυαστικά: 

• Υψιτυπικές τεχνικές, όπως η ξυλογραφία και το λινόλαιο. 
• Bαθυτυπικές, όπως η χαλκογραφία και η οξυγραφία. 
• Επιπεδοτυπία, όπως η λιθογραφία. 

Η σχέση με τον πειραματικό κινηματογράφο 

Ο Αρφαράς ανέπτυξε στενή σχέση με τον πειραματικό κινηματογράφο.  

Από το 1987 άρχισε να δημιουργεί πειραματικές ταινίες στο στούντιο του στο Ανόβερο. Η κινηματογραφική του δουλειά αλληλοεπιδρά με το εικαστικό του έργο. Σε αυτό συνυπάρχουν διάφορες τεχνικές της χαρακτικής μαζί με ζωγραφική, σχέδιο, κολλάζ και άλλα μικτά μέσα. 

Ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης 

Από το 1979 ο Αρφαράς έχει παρουσιάσει το έργο του σε ατομικές εκθέσεις σε γκαλερί και μουσεία της Ευρώπης και της Ελλάδας. Έχει συμμετάσχει σε πολλές διεθνείς Μπιενάλε τέχνης και φεστιβάλ πειραματικού κινηματογράφου. Έργα του βρίσκονται σε πολλές διεθνείς συλλογές. 

Ένα σημαντικό απόκτημα 

Το έργο Elefant του Μιχάλη Αρφαρά αποτελεί δωρεά του ίδιου του δημιουργού στη Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank το 2018. 

Βιβλιογραφικές αναφορές 

Το έργο του Αρφαρά αναφέρεται στο περιοδικό Μαζί (τχ. 73, Φεβρουάριος 2021) της Alpha Bank.  

Αναφέρεται επίσης στο βιβλίο Χαρακτική και έντυπη τέχνη του ίδιου του καλλιτέχνη. 

To Elefant του Μιχάλη Αρφαρά είναι αναρτημένο στο κατάστημα της Alpha Bank στην Κηφισιά.  

Είναι προσβάσιμο κατά τις ημέρες και ώρες λειτουργίας του καταστήματος. 

Εάν είστε ερευνητής, μπορείτε επίσης να επισκεφτείτε το έργο κατόπιν ραντεβού. Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.