Κώστας Τσόκλης, Αξιού 15 (2-11-1987)

Μεταξύ πραγματικότητας και αφαίρεσης

Το έργο Αξιού 15 (2-11-1987) του Κώστα Τσόκλη παρουσιάζει μια σκηνή σε εξωτερικό χώρο και συγκεκριμένα την είσοδο ενός κήπου. Το σύνολο αποπνέει μια αίσθηση ηρεμίας και διαύγειας.

Βασικοί φορείς του έργου είναι:

• Το φως
• Η απόδοση του χώρου

Η σύνθεση κινείται σε έναν χώρο μεταξύ πραγματικότητας και αφαίρεσης και αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της επίμονης προσπάθειας του καλλιτέχνη να τον εξερευνήσει.

Η τεχνοτροπία και τα χρώματα

Ο Τσόκλης αποδίδει όλα τα επιμέρους στοιχεία της σύνθεσης, όπως τα δέντρα, τα κάγκελα και τις γραμμές του φωτός, με πλατιές, ενιαίες πινελιές. Χρωματικά, κυριαρχούν οι τόνοι του γκρι, του λευκού και του γαλάζιου.

Χαρακτηριστικός είναι επίσης ο τρόπος που ο καλλιτέχνης χειρίζεται την αντίθεση φωτός και σκιάς. Ιδιαίτερα στο πάνω μέρος της σύνθεσης, το φως του ήλιου διαχέεται προς κάθε κατεύθυνση, με αποτέλεσμα σχεδόν να αλλοιώνει την παράσταση και να εξαφανίζει τις λεπτομέρειες των δέντρων. Το στοιχείο αυτό ενισχύει τον αφαιρετικό χαρακτήρα της σύνθεσης.

Παράλληλα, ο Τσόκλης πρωτοτυπεί και επεκτείνει την παράσταση έξω από τα όρια του μουσαμά, στο κάδρο. Έτσι, δημιουργεί την αίσθηση ότι η εικόνα συνεχίζεται και πέρα από το σύνολο του έργου.

Λίγα λόγια για τη ζωή του

Ο Κώστας Τσόκλης (1930) γεννήθηκε στην Αθήνα. Στα εφηβικά του χρόνια εργάστηκε ως βοηθός στα εργαστήρια των ζωγράφων Στέφανου Αλμαλιώτη και Βαγγέλη Φαεινού, όπου ασχολήθηκε κυρίως με τη δημιουργία κινηματογραφικών γιγαντοαφισών και σκηνογραφικών στοιχείων.

Από το 1948 έως το 1954 σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, με δάσκαλο τον Γιάννη Μόραλη. Το 1957 έφυγε με κρατική υποτροφία για τη Ρώμη, όπου παρέμεινε έως το 1960. Την επόμενη δεκαετία εργάστηκε στο Παρίσι και στη συνέχεια για έναν χρόνο στο Βερολίνο, μετά από πρόσκληση της DAAD (Γερμανική Υπηρεσία Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών). Μέχρι το 1983 ζούσε ανάμεσα στο Παρίσι και την Αθήνα, στην οποία επέστρεψε οριστικά το 1984.

Συμμετοχή σε εκθέσεις

Έως σήμερα έχει παρουσιάσει τα έργα του σε πάνω από 80 ατομικές εκθέσεις και σε πολυάριθμες συλλογικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπως:

• Tsoclis, Γκαλερί Ζουμπουλάκη, 1988
• Τσόκλης, Αναδρομική, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), 2001
• Η Συλλογή της Alpha Bank, Μουσείο Μπενάκη, 2005
• Η Συλλογή της Alpha Bank, Ελληνική Τέχνη από το 1920 έως σήμερα, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΜΜΣΤ), 2006

Το 1986 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Biennale της Βενετίας.

Εικαστικές επιρροές

Κατά τη διάρκεια της πολυετούς παραμονής του στο εξωτερικό, ο Τσόκλης βίωσε από κοντά τα κινήματα της σύγχρονης τέχνης. Το γεγονός αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του προσωπικού ύφους του, που φέρει επιρροές από:

• Την αφαιρετική ζωγραφική
• Τον εξπρεσιονισμό
• Τον σουρεαλισμό

Οι επιρροές αυτές είναι ιδιαίτερα εμφανείς στα πρώιμα έργα του.

Μια πρωτότυπη τεχνοτροπία

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 και μετά, ο Κώστας Τσόκλης άρχισε να εκφράζεται μέσα από έργα-κατασκευές. Στα έργα αυτά, που συχνά ακροβατούν μεταξύ πραγματικότητας και οφθαλμαπάτης, συνδυάζει:

• Τον ζωγραφικό με τον φυσικό χώρο
• Τα ζωγραφισμένα στοιχεία με τα αντικείμενα, απλά ή πολυσύνθετα, που κολλά πάνω στον μουσαμά
• Την τέχνη με την τεχνολογία

Πρόθεσή του είναι να καταργήσει τους οπτικούς περιορισμούς και να διευρύνει τη ζωγραφική πέρα από τα όρια του καμβά. Αυτή η ζωντανή ζωγραφική που δημιούργησε, εξελίχθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980 σε ολόκληρο κίνημα.

Το έργο στις εκδόσεις μας

Το έργο Αξιού 15 (2-11-1987) του Κώστα Τσόκλη αναφέρεται στην έκδοση της Alpha Bank Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική-Χαρακτική-Γλυπτική, σε επιμέλεια Ειρήνης Οράτη.

Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική-Χαρακτική-Γλυπτική (Πανόδετο εξώφυλλο) από το e-shop της Alpha Bank.

Άλλες βιβλιογραφικές αναφορές

Το έργο αναφέρεται επίσης στο βιβλίο:

• TSOCLIS, catalogue raisonné, 1953-2022, 2022

Και στους καταλόγους των εκθέσεων:

• Tsoclis, Γκαλερί Ζουμπουλάκη, 1988
• Κώστας Τσόκλης. Αναδρομική, ΕΜΣΤ, 2001

Η Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό.

Μπορείτε να την επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού. Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.