Παναγιώτης Τέτσης, Λαϊκή αγορά

Μια οικεία σκηνή της πόλης 

Η σύνθεση αποτυπώνει ένα στιγμιότυπο με ανθρώπους  που περνούν μπροστά από τους πάγκους της λαϊκής αγοράς για να κάνουν τα ψώνια τους. 

Απεικονίζει νοικοκυρές με τα χαρακτηριστικά καρότσια, ηλικιωμένους και νέους, μπροστά σε πάγκους μαναβικής. Όλη η σκηνή είναι λουσμένη στο ελληνικό φως. 

Απεικόνιση σε φυσικό μέγεθος 

H Λαϊκή Αγορά έχει ύψος 2,5 μέτρα και πλάτος 4,5 μέτρα. Οι μορφές που απεικονίζονται αποδίδονται σε φυσικό μέγεθος. 

Είναι ένας από τους 13 πίνακες μεγάλων διαστάσεων του Παναγιώτη Τέτση με τον γενικό τίτλο «Λαϊκή αγορά». Αυτή η μνημειώδης σειρά έργων φιλοτεχνήθηκε το διάστημα 1979-1982. Συνολικά φτάνει τα 58 περίπου μέτρα. 

Χορός χρωμάτων και φωτός 

Με γνώμονα τις προσωπικές του αναζητήσεις και αισθητική, ο Τέτσης κατόρθωσε να απεικονίσει την ποικιλομορφία αυτής της σκηνής: τις πολύχρωμες εικόνες και την κίνηση που αυθόρμητα του προσέφερε η υπαίθρια αγορά της γειτονιάς του. 

Βασικά χαρακτηριστικά της σύνθεσης είναι:  

• Τα έντονα χρώματα.  
• Η ελευθερία στην απόδοση των μορφών. 
• Το διάχυτο φως.  

Το έργο προβάλλει τη ζωντάνια της πόλης και την αγάπη του Τέτση για τα καθημερινά θέματα. Φανερώνει την αδιαμφισβήτητη προτίμησή του στα καθαρά, έντονα χρώματα και στον τρόπο που συνομιλούν με το φως.  

Έμπνευση από τη γειτονιά 

Το ατελιέ του ζωγράφου βρισκόταν στην οδό Ξενοκράτους στο κέντρο της Αθήνας. Εκεί πραγματοποιείται λαϊκή αγορά κάθε Παρασκευή.  

Το πλήθος, οι εναλλαγές των έντονων χρωμάτων, οι ήχοι, η δραστηριότητα και η κινητικότητα της υπαίθριας αγοράς, προκάλεσαν αμέσως το ενδιαφέρον του Τέτση, που εκμεταλλεύτηκε αυτή την αστική και τόσο συνηθισμένη και οικεία εικόνα. Έτσι, ξεκίνησε μελέτες, πειραματισμούς και προσχέδια.  

Λίγα λόγια για τη ζωή του 

O Παναγιώτης Τέτσης (1925-2016) γεννήθηκε στην Ύδρα. Το 1937 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στον Πειραιά. Φοίτησε στη Νομική Σχολή Αθήνας, την οποία εγκατέλειψε.  

Από το 1944 έως το 1949 σπούδασε Ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με καθηγητές τους Δημήτριο Μπισκίνη, Παύλο Μαθιόπουλο και Κωνσταντίνο Παρθένη.  

Από το 1953 έως το 1956 φοίτησε στην École des Beaux Arts στο Παρίσι με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, ενώ μοίραζε τον ελεύθερο χρόνο του ανάμεσα στη Σίφνο και την Ύδρα.  

Από το 1959 έως το 1962 δίδαξε στο Τμήμα Σχεδιαστών του Αθηναϊκού Τεχνολογικού Ομίλου. Ήταν συνιδρυτής και δάσκαλος του Ελεύθερου Σπουδαστηρίου Καλών Τεχνών (Σχολή Βακαλό), μαζί με τους Ελένη Βακαλό, Ασαντούρ Μπαχαριάν και Φραντζή Φρατζεσκάκη.  

Εικαστικές επιρροές 

Το 1940, πολύ πριν από τη φοίτησή του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, είχε γνωρίσει τον Δημήτρη Πικιώνη και τον Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα. Ο ίδιος θεωρούσε αυτούς πραγματικούς του δασκάλους. Ξεχώριζε τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα ως σημαντική εικαστική του επιρροή. 

Αγαπημένα θέματα και τεχνοτροπία  

Τα έργα του Τέτση απεικονίζουν προσωπογραφίες, σκηνές της καθημερινότητας, τοπία και νεκρή φύση.  

Η ζωγραφική του αφομοίωνε στοιχεία του μοντερνισμού, του εξπρεσιονισμού και της αφαίρεσης, παραμένοντας όμως παραστατική. Στους πίνακές του έδινε ιδιαίτερη σημασία στη σχέση του χρώματος και του φωτός.  

Εκτός από τη ζωγραφική, ο Τέτσης ασχολήθηκε και με τη χαρακτική. Επίσης, φιλοτέχνησε τοιχογραφίες σε εκκλησίες και δημόσια κτίρια. 

Ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης 

Ο Τέτσης πραγματοποίησε την πρώτη του ατομική έκθεση στην γκαλερί Ρόμβος το 1948. Ακολούθησαν πολλές ατομικές εκθέσεις, αλλά και συμμετοχές σε ομαδικές. 

Το 1958 το έργο του ταξίδεψε στο Μουσείο Γκουγκενχάιμ, καθώς ο ίδιος ήταν υποψήφιος για το διεθνές βραβείο του θεσμού.  

Συμμετείχε στην Μπιενάλε του Σάο Πάολο το 1957 και της Αλεξάνδρειας το 1959. Το 1970 ο Τέτσης επιλέχθηκε να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην Μπιενάλε της Βενετίας. Όμως, λόγω πολιτικών συνθηκών, απέσυρε την υποψηφιότητά του. 

Ένας σημαντικός δάσκαλος 

Το 1976 ο Τέτσης εξελέγη καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου δίδαξε έως το 1991. Μεταξύ των μαθητών του ήταν οι Γιώργος Ρόρρης, Γιάννης Βακιρτζής, Μίλτος Γκολέμας, Παναγιώτης Τούντας κ.ά. Το 1989 εξελέγη Πρύτανης της Σχολής. 

Το 1993 έγινε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1999 τιμήθηκε με τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Φοίνικος. 

Ο Τέτσης στη Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank 

Στη Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank ανήκουν και 2 χαρακτικά με θέμα τη λαϊκή αγορά. 

Ο Τέτσης δεν αρκέστηκε μόνο στη ζωγραφική αποτύπωση, αλλά προχώρησε και στην παραγωγή πολλών χαρακτικών, κυρίως οξυγραφιών, με το ίδιο θέμα. Πολλές από αυτές τις οξυγραφίες είναι έγχρωμες. 

Το έργο στις εκδόσεις μας 

Η Λαϊκή αγορά του Παναγιώτη Τέτση αναφέρεται στην έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική – Χαρακτική – Γλυπτική (2005), σε επιμέλεια της Ειρήνης Οράτη. Η έκδοση παρουσιάζει τα σημαντικότερα έργα της Συλλογής Έργων Τέχνης από το 1880 έως σήμερα.  

Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική – Χαρακτική – Γλυπτική από το e-shop της Alpha Bank. 

Άλλες βιβλιογραφικές αναφορές 

Η Λαϊκή αγορά του Παναγιώτη Τέτση αναφέρεται επίσης: 

• Στο βιβλίο Σύγχρονοι Έλληνες Ζωγράφοι. Παναγιώτης Τέτσης, των εκδόσεων Ελληνικά Γράμματα (2007). 
• Στο έργο Π. Τέτσης, ζωγραφική, των Ε. Βακαλό και Α. Κωτίδη, Έκδοση 1999, από την γκαλερί Νέες Μορφές.  

Το έργο της σειράς Λαϊκή Αγορά εκτίθεται στο Κεντρικό Κατάστημα της Alpha Bank, στο σημείο που ενώνονται το κτίριο της Σταδίου με αυτό της Πεσμαζόγλου.  

Είναι προσβάσιμο κατά τις ημέρες και ώρες λειτουργίας του καταστήματος. 

Αν είστε ερευνητής ή ερευνήτρια, μπορείτε να μας επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού.

Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.