Δημήτρης Γαλάνης, Les marguerites

Μια μοναδική ανθογραφία 

Το έργο Les marguerites (Οι μαργαρίτες) του Δημήτρη Γαλάνη απεικονίζει ένα βάζο με μαργαρίτες που προβάλλει πάνω σε ένα ουδέτερο, γκρίζο φόντο.  

Τα διακοσμητικά στοιχεία των λουλουδιών, όπως τα φύλλα, οι βλαστοί και τα άνθη, δημιουργούν ένα ευχάριστο, έξυπνο και ανάλαφρο σύνολο.  

Για να το πετύχει αυτό, ο Γαλάνης προσέγγισε το θέμα της ανθογραφίας από μια ιδιαίτερη καλλιτεχνική σκοπιά:  

• Απομόνωσε τα διακοσμητικά στοιχεία. 
• Απλοποίησε το σχήμα τους.  
• Τα εναρμόνισε έτσι ώστε το έργο να πληροί τις προδιαγραφές ενός χαρακτικού τυπώματος.  

Το θέμα του άνθους αναδεικνύεται με την εναλλαγή του έντονου θερμού καφέ και των ψυχρών γκρίζων τόνων. 

Η σπάνια τεχνική της μονοτυπίας 

Το χαρακτικό φιλοτεχνήθηκε με την τεχνική της μονοτυπίας. Είναι μια ιδιαίτερη, σπάνια τεχνική, που κινείται ανάμεσα στη ζωγραφική και τη χαρακτική. Το τελικό έργο είναι μοναδικό, σε αντίθεση με τη χαρακτική όπου προκύπτουν πανομοιότυπα αντίτυπα. Πολλές φορές υπάρχουν ζωγραφικές ή άλλες παρεμβάσεις του καλλιτέχνη. 

Λίγα λόγια για τη ζωή του 

Ο Δημήτρης Γαλάνης (1879-1966) γεννήθηκε στην Αθήνα. Από το 1897 έως το 1899 φοίτησε στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του Πολυτεχνείου. Εκεί παρακολούθησε μαθήματα σχεδίου κοντά στον σπουδαίο ζωγράφο και δάσκαλο Νικηφόρο Λύτρα.  

Το 1900 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου σπούδασε με υποτροφία στην École des Beaux-Arts.  

Έως το 1912 δημοσίευε γελοιογραφίες σε διάφορα γαλλικά σατιρικά περιοδικά (Le Rire, Assiette au Beurre, Frou-Frou).  

Το ενδιαφέρον του για τη χαρακτική άρχισε να εκδηλώνεται συστηματικά ήδη από το διάστημα 1907-1909. Τότε ξεκίνησε να ασχολείται αρχικά με την τεχνική της ξυλογραφίας. 

Το διάστημα 1930-1937 δίδαξε χαρακτική στο εργαστήριό του σε Έλληνες καλλιτέχνες που σπούδαζαν στο Παρίσι, όπως ο Ν. Χατζηκυριάκος-Γκίκας.  

Εικαστικές επιρροές 

Η διαμονή του στο Παρίσι ήταν καταλυτική. Εκεί είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει τις καλλιτεχνικές εξελίξεις και να υιοθετήσει επιλεκτικά κάποιες από αυτές, όπως ο κυβισμός.  

Βρέθηκε στον ίδιο κύκλο με μεγάλους ζωγράφους της εποχής, όπως ήταν o Pablo Picasso, o Henri Matisse, o Georges Braque και o André Derain. 

Αγαπημένα θέματα 

O Γαλάνης απεικόνιζε κυρίως νεκρές φύσεις. Αργότερα στράφηκε στην απεικόνιση του τοπίου, του γυμνού, των μυθολογικών θεμάτων.  

Όταν επικέντρωσε τις επαγγελματικές του δραστηριότητες στην εικονογράφηση βιβλίων και λευκωμάτων, απλώθηκε σε όλες τις θεματογραφικές περιοχές. 

Τεχνοτροπία 

Ο Δημήτρης Γαλάνης θεωρείται ένας από τους πρώτους Ευρωπαίους χαράκτες που δημιούργησαν κυβιστικά χαρακτικά. Το έργο του διακρίνεται για την ποιότητά του και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των γραμμικών του διατυπώσεων.  

Τη δεκαετία του ’30, μαζί με άλλους καλλιτέχνες, επέστρεψε σε έναν περισσότερο ακαδημαϊκό, περιγραφικό και λεπτομερή εικαστικό τρόπο. Έτσι, οριοθέτησε με σαφήνεια το προσωπικό του ύφος σε δρόμους περισσότερο κλασικούς. 

Ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης 

Ο Γαλάνης πραγματοποίησε ατομικές και συμμετείχε σε Δημήτρης Δημήτρης ομαδικές εκθέσεις στο Παρίσι, τα μεγάλα ευρωπαϊκά και αμερικανικά κέντρα, και την Αίγυπτο. 

Η πρώτη του έκθεση το 1928 στο Ιλίου Μέλαθρον στην Αθήνα ήταν ουσιαστικά η πρώτη γνωριμία του κοινού με την έντεχνη χαρακτική. Τα έργα του έγιναν σημεία αναφοράς για τα επόμενα 20 τουλάχιστον χρόνια.  

Το 1945 εξελέγη καθηγητής Χαρακτικής στην École des Beaux-Arts του Παρισιού και ανακηρύχθηκε μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Το 1949 έγινε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. 

Ο θεμελιωτής της χαρακτικής 

Ο Γαλάνης θεωρείται ο μεγάλος δάσκαλος και ο αναμφισβήτητος θεμελιωτής της χαρακτικής στην Ελλάδα. Επηρέασε όσο κανείς άλλος τις νεότερες γενιές Ελλήνων χαρακτών. Για πολλές δεκαετίες, σε έργα πολύ διαφορετικών καλλιτεχνών, ανιχνεύονταν στοιχεία και επιρροές από το δικό του έργο. 

Το σημαντικότερο όμως όφελος για τη χαρακτική ήταν ότι κέρδισε την ανεξαρτησία της. Η δεκαετία 1925-1935 ήταν η περίοδος που η χαρακτική στην Ελλάδα έγινε πραγματικά αυθύπαρκτη. 

Χάρη στη μεγάλη απήχηση του έργου του, το 1932 λειτούργησε ξανά η έδρα της Χαρακτικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, που είχε διακόψει τη λειτουργία της από το 1914.   

Ο Γαλάνης στη Συλλογή της Alpha Bank 

H Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank περιλαμβάνει έναν μεγάλο αριθμό βιβλίων που εικονογράφησε ο Δημήτρης Γαλάνης, όπως η Οφηλία, του Γ.Σ. Σπυριδάκη. Σε αυτά ο Γαλάνης φιλοτέχνησε:  

• Εξώφυλλα. 
• Μικρά διακοσμητικά (οι λεγόμενες βινιέτες). 
• Πρωτογράμματα και προμετωπίδες. 

Στη Συλλογή σπάνιων βιβλίων της Βιβλιοθήκης της Alpha Bank ανήκει και το βιβλίο The Comedies, Histories and Tragedies of Shakespeare με έργα του μεγάλου χαράκτη.

Το έργο στις εκδόσεις μας 

Το έργο Les marguerites  (Οι μαργαρίτες) του Δημήτρη Γαλάνη αναφέρεται στις εκδόσεις της Alpha Bank: 

• Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική – Χαρακτική – Γλυπτική, σε επιμέλεια της Ειρήνης Οράτη. Είναι μια επετειακή έκδοση για τα 125 χρόνια από την ίδρυση της Alpha Bank.
  Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank, Ζωγραφική – Χαρακτική – Γλυπτική από το e-shop της Alpha Bank.  
• Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1920 έως σήμερα, σε επιμέλεια της Ειρήνης Οράτη. Η έκδοση συνόδευσε έκθεση της Συλλογής στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη. 
  Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1920 έως σήμερα από το e-shop της Alpha Bank.  
• Αντιστοιχίες: Λουλούδια από την ελληνική τέχνη, σε επιμέλεια της Ειρήνης Οράτη και της Ελένης Κυπραίου. Η έκδοση συνόδευε την αντίστοιχη έκθεση που παρουσιάστηκε στον Εκθεσιακό Χώρο της Αlpha Bank στο Ναύπλιο, και στο Παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης. 

Η Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό. 

Αν είστε ερευνητής ή ερευνήτρια, μπορείτε να μας επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού.

Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.