Γιώργος Λάππας, Μπλε γλυπτό
Το Μπλε γλυπτό του Γιώργου Λάππα είναι ένα από τα επιβλητικότερα έργα τέχνης στη Συλλογή της Alpha Bank. Παραπέμπει στην ιδέα της οικογένειας και τον ρόλο της ως τον πρωταρχικό και σημαντικότερο χώρο κοινωνικοποίησης και εκπαιδευτικής διαδικασίας. Εικονογραφικό πρότυπο του έργου αποτελεί το αριστούργημα της αρχαϊκής γλυπτικής, Ο Μοσχοφόρος.
Ένα επιβλητικό γλυπτό
Το Μπλε γλυπτό είναι ένα επιβλητικό έργο από βαμμένο σίδερο με ύψος 6,5 μέτρα.
Ο Λάππας κατέληξε στη μορφή του γλυπτού μετά από πολλές δοκιμές. Ξεχωρίζει η ανδρική μετωπική φιγούρα που αναπτύσσεται κατακόρυφα, με την προσθήκη μιας γυναικείας μορφής. Η γυναικεία φιγούρα κάθεται άνετα στους ώμους της ανδρικής και αποτελεί βάση για την ανάπτυξη 5 ακόμη μικρών μορφών. Η μία είναι καθισμένη στο δεξί της πόδι και οι άλλες 4 στους ώμους της.
Επιπλέον, 4 μικρότερες μορφές «κρύβονται» στο πάνω μέρος του γλυπτού.
Οικογένεια και εκπαιδευτική διαδικασία
Ο συνδυασμός των μορφών παραπέμπει στην ιδέα της οικογένειας. Άλλωστε, πηγή έμπνευσης για τον καλλιτέχνη αποτέλεσε, σύμφωνα με τον ίδιο, μια παλιά οικογενειακή φωτογραφία. Σε αυτήν απεικονίζεται ο ίδιος παιδί, καθισμένος με παρόμοιο τρόπο στους ώμους του πατέρα του.
Το γλυπτό αναφέρεται στην οικογένεια ως τον πρωταρχικό και σημαντικότερο χώρο κοινωνικοποίησης και εκπαιδευτικής διαδικασίας. Παράλληλα, λειτουργεί ως σύμβολο αλληλεγγύης και πνεύματος ομαδικότητας, στοιχεία που οφείλουν να χαρακτηρίζουν κάθε προσπάθεια εκπαίδευσης και μάθησης.
Επιρροές αρχαϊκής γλυπτικής
Το εικονογραφικό πρότυπο για το Μπλε γλυπτό εντοπίζεται σε ένα από τα αριστουργήματα της αρχαϊκής γλυπτικής, τον περίφημο Μοσχοφόρο (570 π.Χ.), ένα έργο που θαύμαζε πάρα πολύ ο Λάππας.
Παρόμοια διάπλαση παρουσιάζει και το έργο του Ευθύνη. Ο γλύπτης χρησιμοποιεί το σχήμα των επάλληλων μορφών και στα 2 έργα.
Λίγα λόγια για τη ζωή του
Ο Γιώργος Λάππας (1950-2016) γεννήθηκε στην Αθήνα. Οι σπουδές του περιλαμβάνουν:
- Κλινική Ψυχολογία, στο Reed College στο Portland του Όρεγκον στις ΗΠΑ (1969-1973).
- Αρχιτεκτονική, στην Architectural Association του Λονδίνου (1975).
- Γλυπτική, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, με δασκάλους τους Γιάννη Παππά και Γιώργο Νικολαΐδη (1976-1981).
- Γλυπτική, στην École Nationale Supérieure des Beaux-Arts στο Παρίσι (1984).
Από το 1992 έως τον ξαφνικό θάνατό του το 2016, ήταν καθηγητής Γλυπτικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας.
Επιρροές και χαρακτηριστικά του έργου του
Ο Λάππας έλαβε υποτροφία από το ίδρυμα Watson το 1974 και ταξίδεψε στην Ινδία. Εκεί μελέτησε την ινδική γλυπτική και αρχιτεκτονική. Ταξίδευε σε όλη του τη ζωή και η επαφή του με πολλούς πολιτισμούς τον επηρέασε σημαντικά.
Τα έργα του χαρακτηρίζονταν από τον προβληματισμό πάνω στη σχέση γλυπτικής και χώρου. Έντονη ήταν η σχολαστική, σουρεαλιστική και μυστικιστική τους πλευρά.
Το 1990 η πρακτική και η θεματολογία του άλλαξαν. Στράφηκε σε πιο ανθρωποκεντρικά έργα και παρουσίασε φιγούρες σε φυσικό μέγεθος. Οι φιγούρες αυτές βασίζονται σε σιδερένιο μηχανισμό από συναρμολογούμενα μέλη. Έτσι μπορούν να αλλάζουν θέση και κίνηση.
Ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης
Ο Λάππας συμμετείχε το 1988 στο Αperto, στην Μπιενάλε της Βενετίας. Άλλες σημαντικές συμμετοχές του ήταν η Biennale des jeunes artistes (1982) στο Παρίσι, το φεστιβάλ Europalia στο Βέλγιο (1982), η Μπιενάλε του Σάο Πάολο (1987), η Μπιενάλε της Βενετίας (1990), η Μπιενάλε της Gwangju (1995), η Documenta 14 (2017) στην Αθήνα και η έκθεση «ΑΝΤΙΔΩΡΟΝ».
Έργα του βρίσκονται σε πολλές ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ένα σημαντικό απόκτημα
Το Μπλε γλυπτό του Γιώργου Λάππα είναι ένα από τα επιβλητικότερα έργα της Συλλογής της Alpha Bank, με ύψος 6,5 μέτρα.
Στη Συλλογή περιλαμβάνεται επίσης η μακέτα για το Μπλε Γλυπτό.
Το έργο στις εκδόσεις μας
Το Μπλε γλυπτό του Γιώργου Λάππα αναφέρεται στις παρακάτω εκδόσεις της Alpha Bank:
- Περιοδικό Μαζί (τχ. 26, Απρίλιος 2016).
- Τα έργα, η φύση, τα κτήρια. Έργα τέχνης στις κτηριακές εγκαταστάσεις της Alpha Bank στον Άγιο Στέφανο. Η έκδοση περιλαμβάνει πλούσιο φωτογραφικό υλικό και συνοδευτικά κείμενα για έργα σύγχρονης τέχνης από τη Συλλογή της Alpha Bank.
Άλλες αναφορές
Η φωτογραφία του Γιώργου Λάππα με τον πατέρα του στην Αίγυπτο, που αποτέλεσε εικονογραφικό πρότυπο για το Μπλε γλυπτό, συμπεριλήφθηκε στην έκθεση του καλλιτέχνη «Από εδώ έως την αιωνιότητα». Την έκθεση διοργάνωσε η Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων το 2018.
Το Μπλε γλυπτό βρίσκεται στο κτίριο της Alpha Bank στον Άγιο Στέφανο. Δεν υπάρχει δυνατότητα επίσκεψης του γλυπτού.