Νικόλαος Βεντούρας, Στη σκαλινάδα του Αγίου Σπυρίδωνος

Μια προσωπική, οικεία εικόνα

Το έργο Στη σκαλινάδα του Αγίου Σπυρίδωνος της Κέρκυρας συνοψίζει όλα τα σημαντικά στοιχεία της τέχνης του Νικόλαου Βεντούρα. Είναι μια προσωπική οικεία εικόνα, που αποδίδεται μέσα από πειραματισμούς και αφαιρετικές λύσεις.

Η είσοδος του ναού είναι το στοιχείο του έργου με τις περισσότερες λεπτομέρειες. Οι καμπύλες που αχνοφαίνονται μέσα από το πλήθος των γραμμών δίνουν την αίσθηση της προοπτικής.

Οι ανθρώπινες μορφές ουσιαστικά «σημειώνονται» πάνω στις σκάλες και αποτελούν το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της σύνθεσης.

Όλη η οξυγραφία έχει γίνει με κόκκινο μελάνι, γεγονός που την κάνει πρωτότυπη και ιδιαίτερη.

Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης

Ο Βεντούρας δεν ήταν ικανοποιημένος με το τελικό αποτέλεσμα. Τον προβλημάτιζε κυρίως η αποκλειστική χρήση του κόκκινου χρώματος. Αυτή η πληροφορία υπάρχει σε ιδιόχειρα σημειώματα του ίδιου.

Μάλιστα, υπάρχουν παραλλαγές του έργου Στη σκαλινάδα του Αγίου Σπυρίδωνος με διάφορους πειραματισμούς. Υπάρχει διαφορετική απόδοση κάποιων στοιχείων, όπως οι σκάλες σε πρώτο πλάνο και μια ανθρώπινη μορφή με μαύρο μελάνι.

Λίγα λόγια για τη ζωή του 

Ο Νικόλαος Βεντούρας (1899-1990) γεννήθηκε στην Κέρκυρα. Σπούδασε Χημεία στη Γερμανία. Επίσης, έκανε μαθήματα ζωγραφικής με τον Άγγελο Γιαλλινά και μαθήματα λιθογραφίας στην Κέρκυρα. 

Ήταν αυτοδίδακτος στη χαρακτική και θεωρείται ο 3ος της ομάδας των Κερκυραίων χαρακτών, μαζί με τον Μάρκο Ζαβιτζιάνο και τον Λυκούργο Κογεβίνα. 

Αγαπημένα θέματα 

Ο Νικόλαος Βεντούρας υπήρξε κατεξοχήν τοπιογράφος. Στα έργα του συναντάμε κυρίως 2 μεγάλους κύκλους θεμάτων: εικόνες από την Κέρκυρα και καράβια.  

Η ανθρώπινη παρουσία στα χαρακτικά του υποδηλώνεται με συντομία και διακριτικότητα, στοιχείο που πολλοί συνδέουν με τη δική του διακριτική πορεία. 

Τα πρώτα του έργα κινούνταν σε ρεαλιστικό και ιμπρεσιονιστικό κλίμα. Προοδευτικά, ενσωμάτωσε σουρεαλιστικά, κυβιστικά και εξπρεσιονιστικά στοιχεία. 

Τεχνοτροπία 

Ο Βεντούρας παρουσίασε τις πρώτες αφηρημένες του διατυπώσεις ήδη από το 1939, πολύ πρώιμα δηλαδή για τα ελληνικά δεδομένα. Παρέμεινε όμως ένας αναπαραστατικός καλλιτέχνης που δεν ξέφυγε ποτέ από τη ρεαλιστική του αφετηρία. 

Οι συνδυασμοί τεχνικών χαλκογραφίας που χρησιμοποιούσε στα τυπώματά του ήταν ιδιαίτερα σύνθετοι. Στα μέσα της δεκαετίας του ’50 άρχισε να χρησιμοποιεί το χρώμα στις χαλκογραφίες. Το χρώμα αποδεσμεύτηκε και αυτονομήθηκε σιγά σιγά από τα περιγράμματα. Αυτό οδήγησε τον χαράκτη σε έντονα εξπρεσιονιστικές διατυπώσεις. 

Σταδιακά, οδηγήθηκε σε πρωτοποριακές τεχνικές και λύσεις. Δημιούργησε εικόνες που, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, μοιάζουν με μια φευγαλέα ανάμνηση. Μοιάζουν με κάτι υπαινικτικό, παρά με κάτι ακριβές. 

Η ιδιότητα του χημικού 

Ο Βεντούρας δημιούργησε μια σειρά από άρτιες λιθογραφίες. Η διττή ιδιότητά του ως χημικού και ως καλλιτέχνη τον οδήγησαν στην πληρέστερη έκφραση του καλλιτεχνικού του οράματος. Μέσα από τις σπουδές του στη Χημεία, βρήκε τα μέσα για να πειραματιστεί με τα υλικά της χαρακτικής. 

Ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης 

Ο Βεντούρας συμμετείχε σε ατομικές, ομαδικές και διεθνείς εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό: Μπιενάλε του Σάο Πάολο (1955, 1957), Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας (1957) και Μπιενάλε της Βενετίας (1964).  

Έναν χρόνο μετά τον θάνατό του, το 1991, πραγματοποιήθηκε αναδρομική έκθεση στην Αθήνα (Αίθουσα Τέχνης Υάκινθος). 

Το έργο Στη σκαλινάδα του Αγίου Σπυρίδωνος του Νικόλαου Βεντούρα αναφέρεται στις εκδόσεις της Alpha Bank: 

• Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική – Χαρακτική – Γλυπτική, σε επιμέλεια της Ειρήνης Οράτη. Είναι μια επετειακή έκδοση για τα 125 χρόνια από την ίδρυση της Alpha Bank.
  Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική – Χαρακτική – Γλυπτική  από το e-shop της Alpha Bank. 
• Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1920 έως σήμερα, σε επιμέλεια της Ειρήνης Οράτη. Η έκδοση συνόδευσε έκθεση της Συλλογής στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη.
  Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1920 έως σήμερα από το e-shop της Alpha Bank. 
• Η Συλλογή της Alpha Bank, Ελληνική Τέχνη από το 1950 έως σήμερα, σε επιμέλεια της Ειρήνης Οράτη. Η έκδοση συνόδευσε εκθέσεις της Συλλογής σε Λευκωσία, Λεμεσό και Λάρνακα το 2008. 

Η Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό. 

Αν είστε ερευνητής ή ερευνήτρια, μπορείτε να μας επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού.

Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.