Θεόδωρος Στάμος, Ατέρμονο Πεδίο
Το έργο Ατέρμονο Πεδίο του Θεόδωρου Στάμου υποδηλώνει την ταύτιση του καλλιτέχνη με το φυσικό στοιχείο. Ο πρωτοποριακός Ελληνοαμερικανός ζωγράφος και πρωταγωνιστής του αφηρημένου εξπρεσιονισμού δημιούργησε τη μινιμαλιστική αυτή σύνθεση που συνδυάζει επιφάνειες και γραμμές. Οι γήινες αποχρώσεις δίνουν μια αίσθηση περισυλλογής και κομψότητας.
Ο πίνακας Ατέρμονο Πεδίο ανήκει στη σειρά Infinity Field (ατέρμονο πεδίο) του Θεόδωρου Στάμου, που συνδυάζει γραμμές και σχήματα.
Είναι μια αφαιρετική απεικόνιση που τη χαρακτηρίζουν η ευρεία χρωματισμένη επιφάνεια και οι 2 λεπτές γραμμές που τη διασχίζουν. Οι γήινες και μουντές αποχρώσεις που κυριαρχούν αποδίδουν μια διακριτική αίσθηση περισυλλογής, κομψότητας και μινιμαλισμού.
Μέσα από την εικαστική σειρά Infinity Field, φαίνεται η σχέση του καλλιτέχνη με τη φύση, αλλά και η ταύτισή του με το ελληνικό τοπίο.
Λίγα λόγια για τη ζωή του
Ο Θεόδωρος Στάμος (1922-1997) γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη από οικογένεια Ελλήνων μεταναστών. Ο πατέρας του καταγόταν από τη Λευκάδα, τόπο που καθόρισε τη μετέπειτα ζωή του καλλιτέχνη.
Σπούδασε με υποτροφία στο American Artists School της Νέας Υόρκης, όπου αρχικά παρακολούθησε μαθήματα γλυπτικής. Από το 1937 ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη ζωγραφική.
Το 1970 ξεκίνησε να φιλοτεχνεί τη σειρά «Ατέρμονο Πεδίο» και άρχισε να μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ Νέας Υόρκης και Λευκάδας.
Εικαστικές επιρροές
Tη δεκαετία του 1940 προσχώρησε στην ομάδα της «Σχολής της Νέας Υόρκης» που καθιέρωσε την ανεικονική ζωγραφική στην Αμερική. Η σχέση με την ομάδα αυτή επηρέασε σημαντικά το έργο του Θεόδωρου Στάμου. Ξεκίνησε να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην εκρηκτικότητα του χρώματος και να αποφεύγει οποιαδήποτε συγκεκριμένη παραστατική διατύπωση.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1940 ο καλλιτέχνης έγινε το νεότερο μέλος των Οξύθυμων Δεκαοκτώ (the Irascible 18). Η περίφημη ομάδα αφηρημένων ζωγράφων ξεσηκώθηκε ενάντια στη θεσμική πολιτική του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης προς την αμερικάνικη ζωγραφική της εποχής.
Το μανιφέστο του πρωτοποριακού κινήματος καθιερώθηκε ως αφηρημένος εξπρεσιονισμός και τοποθέτησε τον Στάμο στο προσκήνιο των εμβληματικών αφηρημένων εξπρεσιονιστών της Νέας Υόρκης κατά τις δεκαετίες 1940 και 1950.
Αγαπημένα θέματα και τεχνοτροπία
Τα έργα του Στάμου τη δεκαετία του 1940 έχουν ως θέμα τη σχηματοποιημένη βιόμορφη εικονογραφία σε έναν αχανή χώρο. Συνδυάζουν μουντά και γήινα χρώματα και καταγράφουν εικαστικά γεωλογικά σχήματα και οργανικές μορφές.
Τα χρόνια που ακολούθησαν, η θεματολογία αυτή μετατράπηκε σταδιακά και διαμορφώθηκε σε γεωμετρικές φόρμες μέσα σε ατέρμονα πεδία, με έντονα χρώματα και αφηρημένες συνθέσεις.
Η στενή σχέση και τα προσωπικά βιώματα του καλλιτέχνη με τον φυσικό κόσμο προσδίδουν μια σχεδόν μεταφυσική-οντολογική υπόσταση στα έργα του.
Στη δεκαετία του 1950 οι συνθέσεις του Θεόδωρου Στάμου έγιναν προοδευτικά πιο αφαιρετικές και απλοποιημένες. Ο καλλιτέχνης εξερεύνησε τη χρήση προσεκτικά επεξεργασμένων στρωμάτων λεπτής βαφής, ώστε να δημιουργούν την αίσθηση του βάθους στις ευρείες χρωματιστές του επιφάνειες.
Ένας σημαντικός δάσκαλος
Από το 1950 έως το 1967 ο Θεόδωρος Στάμος δίδαξε σε πανεπιστήμια και κολέγια των ΗΠΑ:
- Black Mountain College της Βόρειας Καρολίνας, 1950
- Hartley House Settlement της Νέας Υόρκης, 1950-1954
- The Art Students League της Νέας Υόρκης, 1955
- Πανεπιστήμιο Columbia, 1966, ως επισκέπτης καθηγητής
- Artist-in-residence του Πανεπιστημίου Brandeis, 1967
Ο Θεόδωρος Στάμος στη Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank
Στη Συλλογή μας ανήκει επίσης το έργο Ατέρμονο Πεδίο-Σειρά Λευκάδα του Θεόδωρου Στάμου.
Και τα 2 έργα της Συλλογής αποτελούν τμήμα της σειράς Infinity Field (ατέρμονο πεδίο) και διακρίνονται από αφαιρετικές τεχνοτροπίες και μινιμαλισμό.
Συμμετοχή σε εκθέσεις
Το έργο Ατέρμονο Πεδίο παρουσιάστηκε στην εκθέση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική-Χαρακτική-Γλυπτική που πραγματοποιήθηκε στο Moυσείο Μπενάκη το 2005.
Το έργο στις εκδόσεις μας
Το Ατέρμονο Πεδίο του Θεόδωρου Στάμου αναφέρεται στις εκδόσεις της Alpha Bank:
- Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1920 έως σήμερα, σε επιμέλεια Ειρήνης Οράτη. Η έκδοση συνόδευσε την ομότιτλη έκθεση.
Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ελληνική Τέχνη από το 1920 έως σήμερα από το e-shop της Alpha Bank.
- Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική-Χαρακτική-Γλυπτική, σε επιμέλεια Ειρήνης Οράτη.
Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική – Χαρακτική – Γλυπτική από το e-shop της Alpha Bank.
Άλλες βιβλιογραφικές αναφορές
Το έργο Ατέρμονο Πεδίο αναφέρεται επίσης στα:
- Stavros Michalarias Art. Πίνακες Ελλήνων Ζωγράφων και Αντικείμενα Τέχνης, 1990
- Έ. Φερεντίνος, «Τα “Ατέρμονα Πεδία” του Θεόδωρου Στάμου», Περιοδικό Ζυγός, τ.7, Μάρτιος-Απρίλιος 1974
Το έργο Ατέρμονο Πεδίο του Θεόδωρου Στάμου βρίσκεται αναρτημένο στον Ξενώνα, στον 5ο όροφο του κτιρίου της Alpha Bank, στην οδό Πανεπιστημίου 41 στην Αθήνα.
Μπορείτε να το επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού.Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.