Θεόδωρος Στάμος, Ατέρμονο Πεδίο για τον Κ. Ντ. Φρήντριχ
Η ενότητα έργων Ατέρμονο Πεδίο για τον Κ. Ντ. Φρήντριχ του Θεόδωρου Στάμου είναι ένας φόρος τιμής στον Γερμανό ζωγράφο του 19ου αιώνα Caspar David Friedrich (1774-1840). Αποτελείται από 4 μινιμαλιστικές συνθέσεις σε μουντές αποχρώσεις, χαρακτηριστικές του καλλιτεχνικού ύφους του πρωτοποριακού Ελληνοαμερικανού ζωγράφου που συνέδεσε το όνομά του με το κίνημα του αφηρημένου εξπρεσιονισμού.
Η ενότητα έργων Ατέρμονο Πεδίο για τον Κ. Ντ. Φρήντριχ ανήκει στη σειρά Infinity Field (ατέρμονο πεδίο) του Θεόδωρου Στάμου, που συνδυάζει γραμμές και σχήματα.
Όπως και τα υπόλοιπα έργα της σειράς, τα 4 έργα αυτής της ενότητας χαρακτηρίζονται από μια ευρεία χρωματισμένη επιφάνεια, την οποία διασχίζουν 2 λεπτές κυματιστές γραμμές. Ωστόσο, διαφοροποιούνται από εκείνα καθώς είναι μικρότερα σε μέγεθος και είναι φιλοτεχνημένα σε χαρτί αντί για μουσαμά. Το χαρτί, σε αντίθεση με τον μουσαμά, είναι πιο απορροφητικό. Έτσι, το ακρυλικό πάνω του δημιουργεί ένα πιο ανάλαφρο αποτέλεσμα, κάτι που συνάδει με τον στόχο του Στάμου να αποτίσει φόρο τιμής στο έργο του Γερμανού ζωγράφου του 19ου αιώνα Caspar David Friedrich. Σημαντικός εκπρόσωπος του ρομαντισμού, ο Friedrich ήταν γνωστός για τα ατμοσφαιρικά, ομιχλώδη τοπία του.
Λίγα λόγια για τη ζωή του
Ο Θεόδωρος Στάμος (1922-1997) γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη από οικογένεια Ελλήνων μεταναστών. Ο πατέρας του καταγόταν από τη Λευκάδα, τόπο που καθόρισε τη μετέπειτα ζωή του καλλιτέχνη.
Σπούδασε με υποτροφία στο American Artists School της Νέας Υόρκης, όπου αρχικά παρακολούθησε μαθήματα γλυπτικής. Από το 1937 ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη ζωγραφική.
Το 1970 ξεκίνησε να φιλοτεχνεί τη σειρά «Ατέρμονο Πεδίο» και άρχισε να μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ Νέας Υόρκης και Λευκάδας.
Εικαστικές επιρροές
Tη δεκαετία του 1940 προσχώρησε στην ομάδα της «Σχολής της Νέας Υόρκης» που καθιέρωσε την ανεικονική ζωγραφική στην Αμερική. Η σχέση με την ομάδα αυτή επηρέασε σημαντικά το έργο του Θεόδωρου Στάμου. Ξεκίνησε να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην εκρηκτικότητα του χρώματος και να αποφεύγει οποιαδήποτε συγκεκριμένη παραστατική διατύπωση.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1940 ο καλλιτέχνης έγινε το νεότερο μέλος των Οξύθυμων Δεκαοκτώ (the Irascible 18). Η περίφημη ομάδα αφηρημένων ζωγράφων ξεσηκώθηκε ενάντια στη θεσμική πολιτική του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης προς την αμερικάνικη ζωγραφική της εποχής.
Το μανιφέστο του πρωτοποριακού κινήματος καθιερώθηκε ως αφηρημένος εξπρεσιονισμός και τοποθέτησε τον Στάμο στο προσκήνιο των εμβληματικών αφηρημένων εξπρεσιονιστών της Νέας Υόρκης κατά τις δεκαετίες 1940 και 1950.
Αγαπημένα θέματα και τεχνοτροπία
Τα έργα του Στάμου τη δεκαετία του 1940 έχουν ως θέμα τη σχηματοποιημένη βιόμορφη εικονογραφία σε έναν αχανή χώρο. Συνδυάζουν μουντά και γήινα χρώματα και καταγράφουν εικαστικά γεωλογικά σχήματα και οργανικές μορφές.
Τα χρόνια που ακολούθησαν, η θεματολογία αυτή μετατράπηκε σταδιακά και διαμορφώθηκε σε γεωμετρικές φόρμες μέσα σε ατέρμονα πεδία, με έντονα χρώματα και αφηρημένες συνθέσεις.
Η στενή σχέση και τα προσωπικά βιώματα του καλλιτέχνη με τον φυσικό κόσμο προσδίδουν μια σχεδόν μεταφυσική-οντολογική υπόσταση στα έργα του.
Στη δεκαετία του 1950 οι συνθέσεις του Θεόδωρου Στάμου έγιναν προοδευτικά πιο αφαιρετικές και απλοποιημένες. Ο καλλιτέχνης εξερεύνησε τη χρήση προσεκτικά επεξεργασμένων στρωμάτων λεπτής βαφής, ώστε να δημιουργούν την αίσθηση του βάθους στις ευρείες χρωματιστές του επιφάνειες.
Ένας σημαντικός δάσκαλος
Από το 1950 έως το 1967 ο Θεόδωρος Στάμος δίδαξε σε πανεπιστήμια και κολέγια των ΗΠΑ:
- Black Mountain College της Βόρειας Καρολίνας, 1950
- Hartley House Settlement της Νέας Υόρκης, 1950-1954
- The Art Students League της Νέας Υόρκης, 1955
- Πανεπιστήμιο Columbia, 1966, ως επισκέπτης καθηγητής
- Artist-in-residence του Πανεπιστημίου Brandeis, 1967
Ο Θεόδωρος Στάμος στη Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank
Στη Συλλογή μας ανήκουν επίσης τα έργα του Θεόδωρου Στάμου:
Όλα τα έργα της Συλλογής αποτελούν τμήμα της σειράς Infinity Field (ατέρμονο πεδίο) και διακρίνονται από αφαιρετικές τεχνοτροπίες και μινιμαλισμό.
Συμμετοχή σε εκθέσεις
Η ενότητα έργων Ατέρμονο Πεδίο για τον Κ. Ντ. Φρήντριχ παρουσιάστηκε σε:
- Ατομική έκθεση που πραγματοποιήθηκε στην γκαλερί Jean και Karen Bernier στην Αθήνα το 1982.
- Αναδρομική ατομική έκθεση που πραγματοποιήθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη το 1997.
Το έργο στις εκδόσεις μας
Η ενότητα έργων Ατέρμονο Πεδίο για τον Κ. Ντ. Φρήντριχ του Θεόδωρου Στάμου αναφέρεται στην έκδοση της Alpha Bank Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική-Χαρακτική-Γλυπτική, σε επιμέλεια Ειρήνης Οράτη.
Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική-Χαρακτική-Γλυπτική από το e-shop της Alpha Bank.
Άλλες βιβλιογραφικές αναφορές
Η ενότητα έργων Ατέρμονο Πεδίο για τον Κ. Ντ. Φρήντριχ αναφέρεται επίσης στον κατάλογο Θεόδωρος Στάμος (1922-1997) σε επιμέλεια του Α. Καφέτση για την αναδρομική ατομική έκθεση που πραγματοποιήθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη το 1997.
Η Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό.
Μπορείτε να την επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού. Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.