Χρύσα, Τοπίο Παρισιού No 1
Το Τοπίο Παρισιού No 1 είναι έργο της Χρύσας (Βαρδέα). Θεωρείται μια από τις σημαντικότερες σύγχρονες Ελληνίδες γλύπτριες και από τις πρωτοπόρους της μινιμαλιστικής τέχνης. Ανήκει στους καλλιτέχνες της διασποράς, καθώς πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στη Νέα Υόρκη. Το νέον που χρησιμοποιεί στα έργα της είναι το σήμα κατατεθέν της.
Τα «Τοπία Πόλεων»
Το Τοπίο Παρισιού No 1 της Χρύσας ανήκει στην ενότητα «Τοπία Πόλεων», που δημιούργησε η Χρύσα από το 1957 έως το 1995.
Σε αυτήν την ενότητα η γλύπτρια αποτύπωσε με ενάργεια τις εντυπώσεις της από τις ευρωπαϊκές αλλά και τις αμερικανικές μεγαλουπόλεις.
Η αποδόμηση της γλώσσας
Η Χρύσα συναρπάζεται από τη μορφολογία των γραμμάτων της αλφαβήτου. Στο Τοπίο Παρισιού Νο 1 υιοθετεί τα γράμματά της σε επαναληπτική παράθεση.
Μέσα από τη γλωσσική αποδόμηση, το έργο αναδεικνύει την άκριτη μηχανική τυποποίηση που χαρακτηρίζει τις νεωτερικές κοινωνίες.
Η όσμωση 2 στοιχείων και 2 εποχών
Η σύνθεση του έργου στηρίζεται στον συνδυασμό 2 στοιχείων: τον γοητευτικό μορφότυπο των γραμμάτων σε πλάκες έντονου κόκκινου αλουμίνιου και το κίτρινο νέον.
Μέσα από αυτά τα στοιχεία, η Χρύσα εξαρθρώνει το γλωσσικό ιδίωμα. Στη θέση του τοποθετεί μια νέα, πλούσια σε σύμβολα, γλώσσα. Μια γλώσσα που προσφέρεται για γόνιμες αποκωδικοποιήσεις από την πλευρά του θεατή.
Στο Τοπίο Παρισιού Νο 1 συναντιούνται επίσης έντεχνα 2 διαφορετικοί κόσμοι:
- Ο μινιμαλιστικός τρόπος έκφρασης της μεταπολεμικής τέχνης, κυρίως στην Αμερική.
- Η απλότητα και η ουσία της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής.
Λίγα λόγια για τη ζωή της
Η Χρύσα Βαρδέα (1933-2013) γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Ζωγραφική στην Ακαδημία Grande Chaumière του Παρισιού (1953-1954) και στη School of Fine Arts του Σαν Φρανσίσκο στην Καλιφόρνια (1954-1955).
Από το 1955 εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη.
Συνεχείς πειραματισμοί
Η γλυπτική της Χρύσας χαρακτηρίζεται από διαρκή έρευνα και εκμετάλλευση του τυχαίου.
Την περίοδο 1957-1962 δημιούργησε τα Κυκλαδικά βιβλία, με γύψο που έριξε τυχαία σε χαρτόκουτα εμπορίου. Χάρη σε αυτά τα έργα της, θεωρείται πρόδρομος της μινιμαλιστικής τέχνης.
Η εισαγωγή του νέον
Από το 1962 η Χρύσα εισήγαγε στα έργα της το νέον, υλικό αντιπροσωπευτικό της λαμπερής και πλαστικής Αμερικής, και του καταναλωτικού τρόπου ζωής της χώρας.
Το έναυσμα για τη συστηματική ενασχόληση της δημιουργού με το υλικό έδωσε η πόλη της Νέας Υόρκης. Το φως από τις διαφημίσεις και τις επιγραφές στην πολύβουη Times Square οδήγησε την εικαστικό σε αυτήν την επιλογή.
Μια καταξιωμένη καλλιτέχνης
Καλλιτέχνης της διασποράς, η Χρύσα θεωρείται μια από τις σημαντικότερες σύγχρονες Ελληνίδες γλύπτριες.
Πραγματοποίησε την πρώτη ατομική της έκθεση το 1961 στην γκαλερί Betty Parsons της Νέας Υόρκης. Ακολούθησαν πολυάριθμες ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Από τις ομαδικές εκθέσεις στις οποίες έλαβε μέρος ξεχωρίζουν εκείνες στο Whitney, το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και τις Μπιενάλε του Σάο Πάολο το 1963 και το 1969, και της Βενετίας το 1972.
2 σημαντικά έργα της κοσμούν δημόσιους χώρους στην Αθήνα:
- Το γλυπτό Mott Street (1983) στον Σταθμό Ευαγγελισμός του μετρό, επηρεασμένο από την Τσαϊνατάουν του Μανχάταν.
- Το έργο Κλυταιμνήστρα (1967) έξω από το Μέγαρο Μουσικής.
Το έργο στις εκδόσεις μας
Το Τοπίο Παρισιού Νο 1 της Χρύσας αναφέρεται στις εκδόσεις της Alpha Bank:
- Chryssa. Κυκλαδικά Βιβλία 1957-1996. Έργα από τη Συλλογή της Alpha Bank, σε επιμέλεια της Κατερίνας Κοσκινά και του Κώστα Σταυρόπουλου. Η διπλή αυτή έκδοση συνόδευσε την ομώνυμη έκθεση της γλύπτριας και την έκθεση «Γεράσιμος Στέρης. Σχέδια 1920-1935. Έργα από τη Συλλογή της Alpha Bank».
Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Chryssa. Κυκλαδικά Βιβλία 1957-1996. Έργα από τη Συλλογή της Alpha Bank από το e-shop της Alpha Bank. - Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική – Χαρακτική –Γλυπτική, σε επιμέλεια της Ειρήνης Οράτη. Είναι μια επετειακή έκδοση για τα 125 χρόνια από την ίδρυση της Alpha Bank.
Μπορείτε να αγοράσετε την έκδοση Η Συλλογή της Alpha Bank. Ζωγραφική – Χαρακτική – Γλυπτική από το e-shop της Alpha Bank.
Άλλες βιβλιογραφικές αναφορές
Το Τοπίο Παρισιού Νο 1 της Χρύσας αναφέρεται στο βιβλίο του Τάκη Μαυρωτά, Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί: Χρύσα.
Επίσης αναφέρεται στο βιβλίο Global Corporate Collections του Gérard A. Goodrow.
Η Συλλογή Έργων Τέχνης της Alpha Bank δεν είναι ανοικτή για το κοινό.
Αν είστε ερευνητής ή ερευνήτρια, μπορείτε να μας επισκεφτείτε κατόπιν ραντεβού.
Για να κλείσετε ραντεβού, επικοινωνήστε μαζί μας.